شادروان، باقی شفیعی فرزند صوفی رحیم، متخلص به صیاد، شاعر، محقق و مترجم، نوازنده‌ی شمشال کورد، در یکم آذر ماه سال ۱۳۲۵ در شهرستان پاوه استان کرمانشاه، به دنیا آمد. از همان دوران کودکی با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم کرد و این مشکلات اجازه تحصیل و مدرسه و مکتب را به او نداد. کارگری، کوله‌بری، چوپانی و صیادی را هم تجربه کرد و در نهایت به استخدام آموزش و پرورش درآمد و در آنجا هم بازنشسته شد.
با اینکه سواد نداشت اما در طول عمر با برکت خود بیش از ۶ هزار بیت شعر را به زبان کوردی سرود تا بخشی از تاریخ و فرهنگ مردم پاوه و اورامانات را ثبت و ضبط کند. بخشی از این اشعار او به همت و تلاش دخترش، “چنور” در دو مجموعه شعر «هه‌وارگه‌ی سه‌یاد» و «هه‌وارگه‌ی وخاسان» گردآوری و منتشر شده است.
شفیعی با دنیای سلوک و عرفان هم بیگانه نبود. از ارادتمندان تصوف و عارف مسلک، خوش‌ اخلاق و بذله‌گو بود. به طور قطع مهمترین اثر او ترجمه رباعیات باباطاهر به زبان اورامی است که انتشارات «پرتو بیان» سنندج در سال ۱۳۸۴ آن را چاپ کرد.
موزه «اورامان شناسی» این شاعر توانای پاوه‌ای توانست بخشی از فرهنگ چند صد ساله پاوه و اورامانات را به تصویر بکشد. وی با هزینه شخصی منزل خود را تبدیل به موزه کرد و اشیایی با قدمت ۱۰۰ تا ۲۰۰ سال را که بیش از ۲۰ سال برای جمع‌آوری آنها وقت گذاشته بود در معرض دید عموم قرار داد. سنگ آسیاب، ساعت‌های قدیمی، سماور، چراغ‌های روشنایی، کوزه‌های سفالی، سبدهای دست‌ساز، لوازم خانگی، پوشش مردان و زنان منطقه، گلیم و جاجیم و وسایل و ادوات کشاورزی و دامداری بخشی از این موزه ارزشمند است.
این شاعر و فعال فرهنگی شهر پاوه که به دلیل عارضه مغزی در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان قدس پاوه بستری بود، شامگاه شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۹۹ چشم از جهان فرو بست.

▪︎نمونه شعر:
وه‌هار ده‌م دابێ گۆراڵان په‌خشان    
گوڵه‌ نه‌ورۆزان جه پای سه‌رکه‌شان
فه‌سڵ نه‌ورۆز بی گوڵان بیه‌ بێ گه‌ش    
ناگاه زڕه‌ی زه‌نگ حاڵم که‌رد سه‌روه‌ش
وازکه‌ردم ته‌عجیل په‌ی دۆس ده‌روازه    
شه‌خسێ زوان وه‌ش یه‌ک نامه‌ی تازه‌
چه‌نی چه‌پکی گوڵ به شێوه‌ی شیرین    
وه‌ هه‌ناسه‌ی نه‌رم چوون گوڵ نه‌سرین
واتش یه‌ نامه‌ی دۆس نازاره‌ن    
دڵ وه‌ مه‌وبه‌تی شه‌فای بیماره‌ن
نیام وه‌ دیه‌م په‌ی ڕۆشنی چه‌م    
تا وانام دڵه‌م خاڵی بی جه‌ غه‌م
ده‌رمانی ده‌رد بی په‌ی دڵه‌ی خه‌مگین   
به‌ دڵ نویسیا بێ خامه‌ش بۆ ڕه‌نگین
یاخوا ڕۆشن بۆ شوعله‌ی قه‌ڵه‌مش   
خامه‌ش ڕه‌نگاوڕه‌نگ په‌ڕ نوور بۆ چه‌مش
هیمه‌تش به‌رز بۆ په‌رێ وڵاتش      
قه‌ڵه‌مش یاران بیاون و ئاواتش
جه‌ دلێ مه‌ردم شیرین بۆ نازار   
وڵاتمان ڕه‌نگین په‌ڕ بۆ جه‌ گوڵزار
یه‌زدان یارش بۆ خه‌سره‌وان ئاسا   
دڵسۆزی وڵات په‌ی ده‌سان عاسا
(سه‌یاد) وه‌ختێ دیش شێوه‌ی نامه‌که‌ت   
سه‌د شوکرانه‌ش که‌رد په‌ی وه‌ش خامه‌که‌ت.
 

گردآوری و نگارش:
#سعید_فلاحی (زانا کوردستانی)

 

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)