پرونده هواپیمای اوکراینی ساقط‌شده توسط سپاه بازیچه دست نظام
با گذشت بیش از یک سال از ساقط‌شدن هواپیمای اوکراینی به دست سپاه پاسداران، حکومت ایران همچنان از رسیدگی به این پرونده سر باز می‌زند.
خانواده‌‌های قربانیان هواپیمای اوکراینی ساقط‌شده توسط سپاه پاسداران در دی ۱۳۹۸، در حالی مراسم بزرگداشت و اولین سالگرد عزیزان‌شان را در معیت جامعه بین‌المللی گرامی داشتند که حکومت ایران از رسیدگی شفاف به این پرونده ممانعت می‌کند.
موضعگیری سران نظام در سالگرد سقوط هواپیمای اوکراینی
خامنه‌ای یک روز پس از سالگرد هواپیمای اوکراینی به صحنه آمد و مدعی شد که این «حادثه‌ی ناگوار»، «مسئولین کشور را هم داغدار کرد».
این سخنان خامنه‌ای در حالی ایراد می‌شود که حکومت او از تحقیقات و اطلاع‌رسانی شفاف پیرامون بانیان این جنایت تا کنون خودداری کرده و رسیدگی به این پرونده را به بن‌بست کشانده است.
روحانی؛ رئیس‌جمهور نظام نیز سقوط هواپیمای اوکراینی را «ناشی از خطای یک فرد و بی‌تدبیری یک جمع» عنوان کرد.
شایان ذکر است بنا بر اعلام دادستان نظامی تهران در رابطه با سقوط هواپیمای اوکراینی اکنون «تنها یک نفر در این ارتباط در بازداشت است.»
ترکی نیز مانند سایر سران نظام «اشتباه فاحش» سامانه پدافندی را عامل این سقوط دانست بدون اینکه مدارک و شواهد مربوط ساقط‌شدن هواپیمای اوکراینی را نشر دهد یا درباره اجرای عدالت درباره عاملان جنایت سخنی بر زبان براند.
علاوه بر شهروندان ایرانی، اتباع ۵ کشور دیگر شامل افغانستان، بریتانیا، اوکراین، سوئد و کانادا در بین قربانیان این هواپیما هستند.
موضعگیری دیگر کشورهای دخیل در پرونده هواپیمای اوکراینی
همزمان با سخنان خامنه‌ای و در همان روز، پنج کشور دخیل در پرونده هواپیمای اوکراینی با نشر یک بیانیه اعلام کردند «ما از ایران می‌خواهیم فورا توضیح جامع و کاملی درباره اتفاقات و تصمیماتی که منجر به سقوط هولناک هواپیما شد، ارائه دهد.»
این کشورها همچنین خواستار این شدند که حکومت ایران «اقدامات مشخصی را برای تضمین عدم قطعی تکرار چنین واقعه‌ای اتخاذ کند.»
مخالفت کانادا با تعیین یکجانبه خسارت توسط حکومت ایران
همچنین پیش از موضعگیری خامنه‌ای در روز جمعه ۱۹ دی، فرانسوا فیلیپ شامپانی وزیر خارجه کانادا، به حکومت ایران هشدار داد که نمی‌تواند به طور یکجانبه میزان غرامت به بازماندگان قربانیان هواپیمای اوکراینی را تعیین کند.
پیش از این نظام ایران خودسرانه اعلام کرده بود، ممکن است به خانواده هر یک از قربانیان هواپیمای اوکراینی، ۱۵۰ هزار دلار غرامت پرداخت کند.
این تصمیم‌گیری یکجانبه نظام که با مخالفت آشکار دیگر کشورهای دخیل در پرونده هواپیمای اوکراینی، همچنین خانواده قربانیان همراه بوده، این فرضیه را روی میز می‌گذارد که نظام به این وسیله می‌خواهد از زیر بار عواقب و مسئولیت شلیک عمدی توسط سپاه به هواپیمای اوکراینی بگریزد.
موضعگیری مقامات اوکراین
از سوی دیگر ولودمیر زلنسکی رییس جمهور اوکراین همزمان با اولین سالگرد قربانیان هواپیمای این کشور با نشر یک بیانیه اعلام کرد «هیچ کس شک ندارد که جان ۱۷۶ غیرنظامی سوار بر هواپیمای غیرنظامی به طور جنایتکارانه با دو موشک گرفته شد. در آن زمان غیرممکن بود آنها [حکومت ایران] ندانند که یک هواپیمای مسافربری در آسمان بوده است.»
علاوه بر رئیس‌جمهور اوکراین، وزیرخارجه؛ دمیترو کولبا، با انتشار یه ویدئو اعلام کرد «مطمئنم روزی می‌رسد که تمام مسئولان این جنایت به طور شایسته به سزای عملشان برسند.»
پیش از آن نیز یوگنی ینین، مسئول پرونده سقوط پرواز ۷۵۲ در مصاحبه‌ای با رادیو فردا اعلام کرده بود: «دریافت غرامت، یگانه هدف اوکراین نیست. عدالت مهم‌ترین ارزش و اولویت ماست و تا زمانی که ایران مسئولیت کامل خود را نپذیرد، جزئیات این سانحه را علنی نکند و افراد مسئول را به جزای عملشان نرساند، نه اوکراین و نه هم‌پیمانانش توقف نخواهند کرد.»
اما تنها کشورهای درگیر در پرونده هواپیمای اوکراینی نبودند که در سالگرد این جنایت به آن پرداخته و روند رسیدگی به این پرونده توسط حکومت ایران را محکوم کردند.
موضعگیری سازمان دیده‌بان حقوق بشر
میکائیل پیج، معاون مدیر بخش خاورمیانه‌ی سازمان دیده‌بان حقوق بشر، در روز ۱۹ دی اعلام کرد «مقام‌های ایران هنوز تحقیق شفاف و معتبری را درباره انهدام هواپیمای اوکراینی انجام نداده‌اند. خانواده ۱۷۶ قربانی هواپیمای منهدم‌شده حق دارند بدانند مسئول مرگ نزدیکانشان کیست.»
پیج افزود حکومت ایران باید «فورا غرامت کافی به خانواده‌ها را بپردازد و تحقیقی شفاف و بی‌طرف را همراه با پیگرد قانونی مناسب» افراد دخیل در این شلیک، «صرف نظر از مقام و درجه»، انجام دهد.
نمک بر زخم خانواده قربانیان از سوی قاتل
اما فراتر از عدم رسیدگی شفاف به این پرونده از سوی حکومت ایران، آنچه خانواده قربانیان این پرواز را بیش از پیش آزرده می‌سازد، اظهارنظر غیرمسئولانه سران سپاه و مقامات نظام پیرامون این جنایت است.
در اولین سالگرد سقوط هواپیمای اوکراینی به دست سپاه پاسداران، این ارگان که مستقیما زیر نظر خامنه‌ای فعالیت می‌کند انگشت اتهام را در سرنگونی هواپیمای اوکراینی به سوی آمریکا گرفت.
سپاه پاسداران در حالی که ۲ موشک به فاصله زمانی متفاوت از هم، به این هواپیما شلیک و آن را سرنگون کرد، حال مدعی شده «ماجراجویی آمریکا» عامل سقوط هواپیمای اوکراینی بوده است.
موضعگیری خانواده قربانیان هواپیمای اوکراینی
اما در سوی دیگر خانواده قربانیان این هواپیما قرار دارند که همواره حکومت ایران را مسئول مستقیم این جنایت می‌دانند و خواهان عدالت در این زمینه و کیفریافتن عاملان آن هستند.
جواد سلیمانی؛ که همسرش الناز نبیئی را در این سقوط از دست داده، اخیرا پیرامون ممانعت نظام از رسیدگی به این پرونده گفته است: «قاتل نمی‌تواند گزارش بدهد… جمهوری اسلامی از همان بدو، مشخص بود که اجازه این کار را نمی‌دهد، به خاطر اینکه این جنایت را سپاه پاسداران انجام داده و در سطح بالای سپاه پاسداران بوده. این‌طور نیست که یک مدیر میانی یا پایین بتواند یک سامانه پدافندی را نزدیک فرودگاه بگذارد… شما هر تکه‌‌اش را نگاه می‌کنید، فساد است و تباهی و وقاحت و بی‌کفایتی.»
سلیمانی می‌افزاید «من و بسیاری از خانواده‌ها این حس را داریم که عزیزمان مظلومانه و ناجوانمردانه به قتل رسیده و می‌دانیم قاتل کیست اما قاتل به آزار و اذیت ادامه می‌دهد. اما ما ساکت نمی‌نشینیم.»
«اما ما ساکت نمی‌نشینیم» این کلیدواژه‌‌ایست که ورد زبان همه بازماندگان قربانیان آن پرواز است. این کلیدواژه را می‌توان امتداد جنبش دادخواهی خانواده بسیاری از قربانیانی دانست که به دست حکومت ایران در طول بیش از چهار دهه کشته شده‌اند.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.