دوم تیر ماه زادروز صمد بهرنگى است ، کسى که شاید بتوان او را تأثیر گذارترین و ماناترین نویسنده حوزه کودکان در تاریخ معاصر ایران دانست.

برجسته ترین و مشهور ترین اثر داستانى صمد بهرنگى، “ماهى سیاه کوچولو” است که در حقیقت روایت یک شورش و انقلاب است بر محیط پیرامون و جهل و ترس سنتى گذشته گان

اما صمد با خلق کارکتر “اُلدوز” و سلسله داستان ها پیرامون وى از انقلابى گرى به معنی قهرمان سازی  به کنش اجتماعى میرسد چون اُلدوز (کودک همیشه تحت ستم زن بابا) ، با کمک امکانات پیرامونش سعى در فائق آمدن بر مشکلات میکند و از همین رو است که داستان هاى “اُلدوز و کلاغ ها” ،، “اُلدوز و عروسک سخن گو” و … شکل میگیرد .

صمد بهرنگى شکاف هاى اجتماعى را به خوبى دیده بود و از جمله کسانى بود که جهل را مقصر اصلى بدبختى هاى جامعه میدانست و دانائى را تنها راه چاره و از معدود افرادى بود که به جاى تز پردازى و ژست هاى روشنفکر معابانه و کافه نشینیى هاى بى ثمر، عملا شروع به فقر فرهنگى زدائى کرد و این کنشگرى تا بدانجا ادامه یافت که در ایام فراغت با کوله بارى از کتاب ، به دهات صعب العبور آذربایجان میرفت تا براى کودکان و نوجوانان کتاب بخواند.

در حقیقت صمد سعی در آن داشت تا همه کودکان پیرامون خود را تبدیل به یک الدوز بالقوه کند، الدوزهائی که با دوری از جهل جامعه و با کمک افراد و ابزار پیرامون از بند نادانی برهند و بتوانند انقلابی هر چند کوچک حتی در خانواده خود به پا کنند.  

هر چند از صمد بهرنگى آثار بسیار بر جا ماند اما به قولى :

“بزرگترین اثر صمد، زندگیش بود”

افسوس که این معلم یگانه فرصت رشد بیشتر نیافت و عمرش طولانى نبود.

 
سید ضیا خلیلی
 
 
 
 
 
 
 
 
 

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)