گزارش تحقیقی عفو بین الملل در سالگرد قتل عام ۶۷

سازمان عفو بین الملل در سالگرد قتل عام۶۷ اقدام به انتشار مجموعه ای از اسناد و یک گزارشی تحقیقی پیرامون این جنایت کرد.

به گزارش کانون حقوق بشری نه به زندان – نه به اعدام، ۲۳مرداد۹۹، سازمان عفو بین الملل در سالگرد قتل عامهای ۶۷ اقدام به انتشار مجموعه ای از گزارشات تحقیقی پیرامون این جنایت بزرگ علیه بشریت کرده است.

سازمان عفوبین الملل گزارش خود را در ۱۲ فصل تنظیم کرده است. سازمان عفو گزارش خود را با یادآوری جمله ای از از متن پیام مادران و خانواده های خاوران در مراسمی برای دریافت جایزه ی حقوق بشر گوانگجو در سال ۲۰۱۴ آغازکرده و نوشته است:

بیش از بیست و پنج سال از زمانی که ما تلاش برای کشف حقایق مربوط به سرنوشت عزیزانمان را آغاز کردیم میگذرد.

در قسمت اول این گزارش چنین آمده است: « اوایل مرداد ۱۳۶۷، مقامها و مسئولان ایرانی ارتباط هزاران مخالف و دگراندیش سیاسی که در زندانهای سراسر ایران درحبس بودند را ناگهان با جهان خارج قطع کرده و این زندانیان را قهراً ناپدید کردند. اکثر آنان مردان و زنان جوان و بعضاً فقط نوجوانانی بودند که به دلیل اعتقادات سیاسی و اقدامات سیاسی مسالمت‌آمیز ناعادلانه به زندان افتاده بودند. فعالیتهای مرسوم در زندانهای سراسر کشور به حال تعلیق در آمد و مقامهای مسئول، بدون ارائه‌ی هیچ توضیحی، ملاقات زندانیان با خانواده‌هایشان را متوقف کردند. تا ماهها، هیچ خبری درباره‌ی وضعیت زندانیان اعلام نشد».

این سازمان پیرامون نحوه تهیه این گزارش نوشته است:

سازمان عفو بین الملل، در تحقیقاتی که از سپتامبر ۲۰۱۷ تا سبتامبر ۲۰۱۸ انجام داده، شهادت ۴۱ نفر از بازماندگان کشتارها، ۵۴ نفر از اعضای خانواده‌های قربانیان، ۱۱نفر از زندانیان سابق و ۱۰شاهد دیگر در ۲۸شهر در نقاط مختلف ایران را تجزیه و تحلیل کرده است؛ سازمان عفو بین الملل یا مستقیماً و یا از طریق سازمان حقوق بشری عدالت برای ایران به این شهادتها دسترسی یافته بود؛ شهادت نامه ها و خاطرات بازماندگان و دیگر مطالب تهیه شده توسط بازماندگان، محققان مستقل و سازمانهای حقوق بشری ایرانی نیز مطالعه و بررسی شده اند.

عفو بین الملل پیرامون مصادیق جنایات صورت گرفته در قتل عام۶۷ نوشته است:

مقامها و مسئولان حکومتی ایران به طور گسترده و سازمانیافته دست به ارتکاب ناپدیدسازی قهری، اعدام فراقضایی، شکنجه و سایر برخوردها یا مجازاتهای بیرحمانه، غیرانسانی و ترذیلی و همچنین دیگر موارد نقض جدی حقوق بشر علیه مخالفان و دگراندیشان سیاسی و خانواده های آنان زده اند. سازمان عفو بین الملل بر این باور است که این اعمال مصداق «جنایات علیه بشریت» است و جرایم زیر را مطابق با حقوق بین المللی کیفری در بر میگیرد:
قتل، نابودسازی، ناپدیدسازی، قهری، شکنجه، آزار رسانی و دیگر اعمال غیرانسانی.

گزارش سازمان عفو در خصوص تشکیل هیات مرگ می نویسد:

در این فتوا دستور داده شده بود که در هر استان، هیأت سه نفرهای شامل یک حاکم شرع، دادستان کل یا معاون او و نماینده ای از وزارت اطلاعات تشکیل شود. در این فتوا مشخصاً اشاره میشود که حسینعلی نیری به عنوان حاکم شرع و مرتضی اشراقی به عنوان دادستان کل تهران باید در هیأت مربوط به استان تهران حضور داشته باشند. در مورد نماینده ی وزارت اطلاعات، اسم فرد مشخصی در آن فتوا مطرح نشده اما در نامه ی فاش شده ای که حسینعلی منتظری، قائم مقام رهبری، در مرداد ۱۳۶۷به اعضای «هیأت مرگ» تهران نوشته، از مصطفی پورمحمدی به عنوان نماینده ی وزارت اطلاعات یاد شده است.

سازمان عفو در گزارش خود نمونه‌ای از سوالاتی که هیات مرگ از هرکدام از متهمان میکرده است را درج کرده:

نمونه ی سؤالاتی که «هیأتهای مرگ» برای تعیین سرنوشت زندانیان میپرسیدند:
• آیا حاضرید «منافقین» و رهبران آن را محکوم کنید؟
• آیا حاضرید در مورد عقاید و فعالیتهای سیاسی خود ابراز ندامت کنید؟
• آیا به جمهوری اسلامی اعلام وفاداری میکنید؟
• آیا آماده اید برای کمک به نیروهای نظامی جمهوری اسلامی پا به میدان مین بگذارید؟
• آیا آماده اید برای جنگیدن با منافقین به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ملحق شوید؟
• آیا حاضرید در مورد رفقای سابقتان جاسوسی کنید و با مأموران اطلاعاتی همکاری کنید؟
• آیا حاضرید عضو جوخه های اعدام شوید؟
• آیا حاضرید یک منافق را دار بزنید؟
• آیا مسلمان هستید؟
• آیا نماز میخوانید؟
• آیا قرآن میخوانید؟
• آیا پدرتان نماز و قرآن میخوانده؟

عفو بین الملل در گزارش خود مینویسد:

بسیاری از بازماندگان بر این باورند که کشتارهای سال ۱۳۶۷مدتها قبل از حمله مسلحانه سازمان مجاهدین خلق برنامه ریزی شده بود.

یک سند مرتبط دیگر در خصوص ادعای برنامه ریزی شده بودن کشتارهای ۱۳۶۷ در سال ۱۳۹۵به دست آمد، زمانی که فرزند حسینعلی منتظری نوار صوتی جلسه‌ای را منتشر کرد که با اعضای هیأت مرگ تهران در ۲۳ یا ۲۴مرداد ۱۳۶۷ برگزار شده بود و حسینعلی منتظری در آن جلسه به اعدامهای در جریان اعتراض کرده بود. در نوارهمچنین شنیده میشود که حسینعلی منتظری به اعضای هیأت مرگ میگوید وزارت اطلاعات از حمله مسلحانه سازمان مجاهدین خلق به عنوان بهانه‌ای برای به اجرا درآوردن اعدامهایی استفاده کرده که چندین سال در فکر عملی کردن آن بوده است.

در این گزارش پیرامون پنهان کردن اجساد قربانیان آمده است:

مقامهای مسئول ایرانی اجساد هیچ‌یک از قربانیان را به خانواده های آنان تحویل ندادند و از اعلام محل دفن اجساد به اکثر خانواده‌ها نیز سر باز زدند. سازمان عفو بین‌الملل فقط پنج شهراهواز، اردبیل، ایلام، مشهد و رودسر را به عنوان مکانهایی شناسایی کرده است که مسئولان در آنجا نهایتاً به بعضی از خانواده‌ها شفاهاً اطلاع دادند که عزیزانشان در گورهای جمعی دفن شده اند و محل دفن اجساد را اعلام کردند. با این حال، مقامها و مسئولان هرگز علناً و رسماً به وجود این گورهای جمعی اذعان نکرده اند و این مکانها نیز مورد بیحرمتی و تخریب قرار گرفته اند.

قدردانی عفو بین الملل

سازمان عفو بین الملل مایل است مراتب قدردانی عمیق خود را نسبت به تمام بازماندگان، اعضای خانواده های قربانیان و زندانیان سابقی ابراز کند که با بازگویی تجربه های دردناک خود موافقت کرده و به علاوه این سازمان را با سایر شاهدان در ارتباط قرار دادند. احساس مسئولیت آنان در قبال حقیقت و عدالت ستودنی و الهام‌بخش بود.

لینک کتاب کامل عفو بین الملل

به کانال نه به زندان نه به اعدام در تلگرام بپیوندید
https://t.me/NoToPrisonNoToExecution

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)