تاجیکستان و دیگر کشورهای آسیای میانه و حوزه خزر از جمله ایران، ازبکستان، افغانستان، قزاقستان، آذربایجان و ترکمنستان در گزارش ۲۰۱۸ اکونومیست جزء «رژیم‌های تمامیت‌خواه» طبقه‌بندی شده‌اند.

«واحد اطلاعاتی اکونومیست» گزارش تازه خود از وضعیت دموکراسی در جهان را منتشر کرد که در آن به ترتیب سه کشور نروژ، ایسلند و سوئد دارای بهترین «دموکراسی‌های کامل» شناخته شده و تاجیکستان با رتبه ۱۵۹ در پایین جدول قرار گرفته است.

این گزارش جدید از سوی «واحد اطلاعاتی اکونومیست» تهیه شده که بخش پژوهشی و تحلیلی گروه اکونومیست، کمپانی خواهر نشریه بریتانیایی اکونومیست است.

اسرائیل و سپس تونس و مراکش در صدر جدول دموکراسی در خاورمیانه و شمال آفریقا قرار دارند.

تاجیکستان به عنوان یک کشور با «رژیم تمامیت‌خواه»‌ در این رده‌بندی رتبه ۱۵۹ را از آن خود کرده. گزارش اکونومیست دولت‌ها را به «دموکراسی کامل»، «دموکراسی ناقص»، «رژیم‌های ترکیبی از دموکراسی و استبداد» و «رژیم‌های تمامیت‌خواه» تقسیم کرده است.

در گروه رژیم‌های تمامیت‌خواه، جمهوری اسلامی ایران نیز حضور دارد. رتبه ایران از نظر دموکراسی ۱۵۰ است.

دیگر کشورهای آسیای میانه و منطقه دریای خزر نیز از وضع چندان بهتری برخوردار نیستند. افغانستان رتبه ۱۴۳، قزاقستان رتبه ۱۴۴، روسیه رتبه ۱۴۴، جمهوری آذربایجان رتبه ۱۴۹، ازبکستان رتبه ۱۵۶، و ترکمنستان رتبه ۱۶۲ را کسب کرده‌اند.


Тоҷикистон ва дигар кишварҳои Осиёи Миёна ва ҳавзаи Хазар аз ҷумла Эрон, Узбекистон, Афғонистон, Қазоқистон, Озарбойҷон ва Туркманистон дар гузориши ۲۰۱۸-и Экономист ҷузъи режимҳои тамомиятхоҳ табақабандӣ шудаанд

Давлатҳои Тоҷикистон бо рутбаи ۱۵۹ ва Русия бо рутбаи ۱۴۴ дар миёни давлатҳои тамомиятхоҳ қарор доранд.

Воҳиди иттилоъотии Экономист гузориши тозаи худ аз вазъияти демукросӣ дар ҷаҳонро мунташир кард, ки дар он батартиб се кишвари Норвеж, Исланд ва Суэд дорои беҳтарин «демукросиҳои комил» шинохта шуда ва Тоҷикистон бо рутбаи ۱۵۹ дар пойини ҷадвал қарор гирифтааст.

Ин гузориши ҷадид аз сӯи «Воҳиди иттилоъотии Экономист» таҳия шуда, ки бахши пажӯҳишӣ ва таҳлилии гурӯҳи Экономист,  ширкати хоҳари нашрияи бритониёии Экономист аст.

Исроил ва сипас Тунис ва Марокаш дар садри ҷадвали демукросӣ дар Ховари Миёна ва шимоли Офриқо қарор доранд.

Тоҷикистон ба унвони як кишвар бо «режими тамомиятхоҳ» дар ин радабандӣ рутбаи ۱۵۹-ро аз они худ кардааст. Гузориши Экунумист давлатҳоро ба «Демукросии комил», «Демукросии ноқис», «Режимҳои таркибӣ аз демукросӣ ва истибдод» ва «Режимҳои тамомиятхоҳ» тақсим кардааст.

Дар гурӯҳи режимҳои тамомиятхоҳ Ҷумҳурии Исломии Эрон низ ҳузур дорад. Рутбаи Эрон аз назари демукросӣ ۱۵۰-ум аст.

Дигар кишварҳои Осиёи Миёна ва минтақаи дарёи Хазар низ аз вазъи чандон беҳтаре бархӯрдор нестанд. Афғонистон рутбаи ۱۴۳, Қирғизистон рутбаи ۱۴۴, Русия рутбаи ۱۴۴, Ҷумҳурии Озарбойҷон рутбаи ۱۴۹, Узбекистон рутбаи ۱۵۶, ва Туркманистон рутбаи ۱۶۲-ро касб кардаанд.

Барои демукросӣ дар ۲۰۱۸ чи иттифоқе уфтод?

Агар давлати Тоҷикистон ва ҳамсоягонаш аз вазъияти демукросии матлубе бархурдор нестанд, дар миқёси ҷаҳонӣ низ вазъияти демукросии давлатӣ ба ҳолате «беҳаракат» даруфтода аст.

Бар асоси гузориши тозаи Экономист, барои аввалин бор тайи се соли гузашта шохиси демукросии ҷаҳон дар соли ۲۰۱۸ раванди нузулӣ нишон намедиҳад, аммо пешрафте низ дар ин замина дар миқёси ҷаҳонӣ сабт нашудааст.

Ин гузориш менависад, ки дар соли ۲۰۱۸ дар рутбабандии демукросӣ дар чандин кишвари муҳими урупоӣ, аз ҷумла Итолиё, Туркия ва Русия, мизони қобили мулоҳизаи таназзули рутба дида мешавад. Итолиё бо ۱۲ рутбаи коҳиш, Туркия ۱۰ рутба ва Русия бо ۹ рутба коҳиш рӯбарӯ будаанд.

Аз сӯи дигар, дар рутбаҳои Арманистон, Мақдуния, Экводур, Ҳоитӣ ва Тунис беҳбуди қобили таваҷҷуҳе сабт шудааст.

Дар ҷое аз гузориши Экономист омадааст: «Дар сартосари ҷаҳон, сархӯрдагии амиқ аз амалкарди давлатҳо ошкоро дида мешавад, ки ин амр беэътимодӣ ба ниҳодҳои сиёсӣ ва дар ниҳоят ба худи демукросиро ба бор овардааст.

Коҳиши озодиҳои мазҳабӣ, яке аз равандҳои чанд соли ахир, ҳамчунон идома ёфтааст. Аммо ба рағми дилсардии мавҷуд аз демукросӣ, дар сатҳи ҷаҳонӣ мушорикати сиёсӣ дар соли ۲۰۱۸ афзоиш ёфтааст. Боло бурдани мушорикати сиёсӣ ба маънои демукротиктар будани низоми сиёсӣ ва саломати бештари он аст.

Шохисҳо нишонгари он аст, ки мардум ба ҳеч ваҷҳ нисбат ба сиёсат бетафовут ё бо он бегона нестанд ва мардуми кишварҳои мухталиф ба раъй додан иқбол нишон дода ва даст ба ҳаракоти мутаъаддиди эътирозӣ задаанд.»

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com