کارگران قربانی کرونا

جدی‌شدن تهدید ویروس کرونا در ایران، راه به قرنطینه‌ بسیاری از کارگران برده است، بسیاری نیز به رغم خطرات آن مجبور هستند تن به کار بدهند، اما کارگرانی که زندگی‌ و معیشت‌شان به فعالیت روزانه گره خورده است روزگار خوشی در بحبوحه این بحران ندارند.

نظام ولایت در ادامه پروسه شیوع کرونا، چاره‌ای جز قرنطینه کردن در برخی شهرها نیافته است، در برخی شهرها نیز که سران نظام از قرنطینه خودداری می‌کنند مردم خود اقدام به اقدامات پیشگرانه و قرنطینه‌ کرده‌اند.

کارگران غیرقرنطینه

روحانی در نشست «ستاد اقتصادی کرونا» در روز یکشنبه ۲۵ اسفند ضمن مخالفت با هر گونه قرنطینه گفت: «ما چیزی به‌نام قرنطینه نداریم اصلاً این‌که شایع شده در تهران یا بعضی شهرها برخی فروشگاه‌ها و برخی مشاغل قرنطینه هستند،‌ اصلاً چنین چیزی وجود ندارد». روحانی سپس با وقاحت گفت «همه در کسب و کار و فعالیت خودشان آزاد هستند».

در برخی جاها هنوز کارگران واحدهای تولیدی و خدماتی همچنان در محل کار خود حاضر می‌شوند. کارگران ساختمانی در این روزها علاوه بر مشکل نداشتن شغل دائم، درآمد ماهیانه  ثابت و بیمه، دغدغه  بیماری کرونا و مشکل بیکاری ناشی از آن را هم دارند.

بر اساس آمار بیش از ۹۶ درصد قراردادهای مکتوب و ثبت‌شده کار در ایران، موقت هستند.

علی خدایی؛ عضو شورای‌عالی کار مرداد ۹۸ با اعلام این آمار در صدا و سیمای نظام، از حضور ۵.۳ میلیون «کارگر زیرزمینی» در کارگاه‌های خارج از نظارت وزارت کار و فاقد هرگونه بیمه و قرارداد نیز خبر داد و اصناف را کانون تخلف ‌در رواج قراردادهای سفیدامضاء خواند.

فروشندگان خرده‌پا، تولیدکنندگان خانگی مواد غذایی، پرستاران خانگی سالمندان، نظافت‌چی‌ها، خدمتکاران پاره وقت، شاگردان دوزندگی‌ها و آرایشگاه‌ها، دستفروشان مترو و … در زمره مشاغل غیررسمی دسته‌بندی می‌شوند؛ نیروهایی که زیر چتر بیمه، مزایای قانونی یا قرارداد نیستند.

علاوه بر این طبق داده‌های مرکز عالی پژوهش‌های سازمان تامین اجتماعی نظام، حدود سه میلیون زن در مشاغل غیررسمی و غیراستخدامی کار می‌کنند.

علی اصلانی رییس کانون شورای کار استان البرز درباره وضعیت کارگران در اوج شیوع کرونا می‌گوید «در دستورالعمل‌های پیشگیری از ویروس کرونا به دستگاهها، کارگران نادیده گرفته شدند دستورالعمل‌هایی صادر شده که بسیاری از کارفرمایان اجرا و بخشی نیز اجرایی‌اش نکردند، خیلی از اعتراض‌های کارگران این است که ما نیز انسان هستیم»

کارگران قرنطینه

به رغم اظهارات روحانی مبنی بر عدم قرنطینه، پاسدار باقری به‌عنوان فرمانده قرارگاهی که در رابطه با کرونا ایجاد شده، اولین اقدام این قرارگاه را خلوت کردن فروشگاهها خیابان‌ها و جاده‌ها اعلام نمود و تأکید کرد این کار انجام می‌شود.

نمکی وزیر بهداشت و درمان نیز در ضرورت قرنطینه گفت «با سفر مردم، کنترل از بین می‌رود و نظام بیماریابی به‌هم‌می‌ریزد.» وی به‌مردم توصیه می‌کند که «اگر می‌خواهید از کرونا در امان بمانید، از خانه خارج نشوید.»

اما کارگرانی که تعطیل و قرنطینه شده‌اند نیز حال و روز خوشی ندارند. شرکت‌ها و ادارات به کارگران پیمانی یا روزمزد گفته‌اند تا وسط فروردین به مرخصی بروند؛ یک بیکاری تحمیلی و یک اخراج تلویحی با کمترین پشتوانه قانونی یا مالی.

این کارگران بدون در نظر گرفتن بسته‌های معیشتی به طور مضاعف در خطر تهدید ابتلاء به کرونا قرار می‌گیرد چرا که علاوه بر عدم استطاعت مالی برای تامین مخارج زندگی در دروان قرنطینه، موفق به تهیه الزامات پیشگیرانه مانند مواد ضدعفونی‌کننده، با توجه به قیمت گزاف آن نمی‌شوند.

مراعات‌های بهداشتی مورد نیاز، برای خانوارهای پرهزینه و به‌ویژه برای قشر کم‌درآمد، بعضاً غیرقابل‌تحمل است. ضمن آنکه، این مراعات‌ها مستلزم انجام کار کمتر و در نتیجه درآمد کمتر برای گروه‌های وسیعی از جامعه است که نهایتاً به فشار بیشتر بر هزینه خانوار خواهد انجامید.

چرخه‌ای که در این مسیر به کار می‌افتد به این صورت است که کرونا در کنار فقر به تکثیر بیماری خواهد انجامید و تکثیر بیماری به تورم بالاتر و تورم مجددا به تکثیر بیشتر کرونا.

به عبارت دیگر در واقع، نظام ولایت فقیه این قشر را در بین دو انتخاب قرار داده است که از انتخاب یکی از این دو گریزی ندارند؛ مرگ ناشی از ویروس کرونا و مرگ بر اثر گرسنگی.

رویکرد نظام در مقابل قشر کارگر

بر اساس قوانین سازمان بهداشت جهانی، اگر دولتی اقدام به ‌قرنطینه گروهی از مردم بکند، موظف است نیازمندی‌های آنها را تأمین کند. همین رویه در کشورهایی مانند چین و کره جنوبی و ایتالیا که اقدام به ‌قرنطینه کرده‌اند، اجرا می‌شود.

اما نظام که نمی‌خواهد و نمی‌تواند به ‌الزامات قرنطینه تن بدهد، رسماً زیر بار قرنطینه نمی‌رود، اما به ‌مردم توصیه و حتی اجبار می‌کند که در خانه‌ها بمانند.

نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه نظام از کمک بلاعوض ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومانی به‌ خانوارهای کم‌بضاعت در ۴ مرحله خبر داده است که به‌حدود ۳ میلیون نفر تعلق می‌گیرد.

این در حالیست که به ‌اعتراف روحانی شمار کسانی که نیازمند دریافت کمک هستند، ۱۸میلیون خانوار یا حدود ۶۰ میلیون نفر است.

حرف آخر را به نظر می‌رسد عابدی از اعضای مجلس نظام زده است؛ «قرنطینه خوب است، ولی توانایی‌اش را نداریم. قرنطینه ابزار می‌خواهد که ما نداریم».

کرونای ولایت علاوه بر کرونا ویروس جان قشر کارگر؛ چه آنانکه هنوز مجبور هستند کار کنند و چه آنانکه به اجبار خانه‌نشین شده‌اند را مورد تهدید جدی قرار داده است.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)