انتخابات اخیر مکزیک و روی کارآمدن آندرس مانوئل لوپزابرادر (آملو)Obradorr  Andrés  Manuel Lopez   (که در این نوشته نام لوپزابرادُررا به کار خواهیم برد) مبارز قدیمی سوسیال دموکراسی مکزیک ما را بر آن داشت که به بررسی مسیر ۲۰ سال اخیر او و شرایطی که به پیروزی او منجر شد بپردازیم. این مسأله نه تنها ما را به شناخت مکزیک، یکی از مهمترین کشورهای آمریکای لاتین، نزدیک می کند، بلکه تجارب انباشت شده و توپوگرافی نیروهای درگیر در این مبارزات با شباهت هائی که اینجا  و آنجا با مبارزات مردم ایران مشاهده می کنیم، می تواند حاوی درس های مهمی برای ما باشد.

انتخاب لوپزابرادر کاندیدای ۶۵ سالۀ ائتلاف چپ – در یکشنبه اول ژوئیه ۲۰۱۸- به ریاست جمهوری مکزیک – کشوری بزرگ با جمعیتی حدود ۱۳۰ میلیون نفر- مردی را سر کار آورده که حدود چهل سال در مبارزات سیاسی مکزیک حضور داشته که بیش از دو دهۀ آن فعالیت در بالاترین سطوح فعالیت سیاسی مکزیک بوده است. شهرداری مکزیکو (۲۰۰۵-۲۰۰۰) و سه دوره کاندیداتوری در مبارزات انتخاباتی برای ریاست جمهوری این کشور از آن جمله اند. برای درک بهتر اوضاع کنونی مکزیک، بهتر است به عقب برگردیم و اوضاعی را که در این ۲۰ سال انتخاب لوپز ابرادُر «آملو» را به ریاست جمهوری، ممکن و از نظر برخی محافل قدرت در مکزیک و حتی قدرت های حامی آنها در ایالات متحدۀ آمریکا و سایر کشورها، مقبول ساخته، بررسی کنیم. در سال ۲۰۰۰ حزب –PRD- حزب انقلابی دموکراتیک – با وارد شدن در ائتلافی ناپایدار با حزب دست راستی –PAN- حزب اقدام ملی- علیه –  PRI- حزب انقلابی نهادی – به قدرت ۷۱ سالۀ این حزب خاتمه داد. امری که در نهایت به نفع حزب اقدام ملی تمام شد و ونسان فوکس رهبر آن به ریاست جمهوری رسید. که در واقع همان سیاست های رژیم گذشته را دنبال کرد.

«حزب انفلابی دموکراتیک»- PRD- در ۲۶ ماه مه ۱۹۸۹ از ائتلافی مرکب از سازمانها و نهادهای «چپ» تأسیس شد. (سازمان مدنی شهر مکزیک «انجمن محله ها»- ائتلاف کارگران، دهقانان و دانشجویان- جناح دموکرات حزب PRI- پایه های حزب کمونیست قدیمی- و…)- در ۱۹۸۸ کاردناس رهبری این حزب را بدست گرفت. برنامۀ این حزب با پذیرش اقتصاد بازار و احترام به انتخابات پارلمانی و نقش دولت در بخشهای کلیدی در چهارچوب یک برنامۀ سوسیال – دموکراتیک آنچنان که می شناسیم، قرار می گرفت. از ۱۹۹۶- این حزب عضو بین الملل سوسیالیست گردید. و در انتخابات ۱۹۸۸- ۷.۹۱ در صد و ۱۹۹۴- سال قیام زاپاتیستها – ۱۶.۸ در صد آرا را در انتخابات فدرال بدست آورد. ابرادُر رهبر بعدی این حزب، در خانواده ای خرده بورژوا و تحصیل کرده در ایالات جنوبی به دنیا آمده و تحصیلات او در حقوق و علوم سیاسی و ادارۀ عمومی است. در جوانی به عضویت حزب انقلابی نهادی-PRI- که حزبی دست راستی است، درآمد. اما بزودی از این حزب استعفا داده و به یک سری فعالیت های مدنی بر ضد اجحافات کمپانی ملی نفت مکزیک-pemex- و تفلبات انتخاباتی – امری رایج در مکزیک – دست زد. با تأسیس حزب انقلابی دموکراتیک – PRD- که توسط جناح چپ (PRI) بوجود آمد، به آن پیوست. در ژوئیه ۲۰۰۰ شهردار مکزیکو گردید. در این مقام، با مبارزه با مافیای قدرت و یک سری اصلاحات به نفع مادران مجرد و بازنشستگان کم درآمد و بهبود برنامۀ آموزشی و ساختارهای حمل و نقل و … به شهرت و محبوبیتی دست یافت که هراس الیگارشی قدرت مستقر درمکزیک را دامن زد. به بهانۀ افتضاحات مالی تعدادی از اطرافیانش ، او را هم به فساد مالی متهم کردند و قصد تعقیبش را داشتند که با فشار و تظاهرات یک میلیون از هوادارانش رها گردید. انتخابات ریاست جمهوری در مکزیک، طبق برنامه، در ۲ ژوئیه ۲۰۰۶ برگزار گردید. کاندیدای حزب اقدام ملی  – PAN- (حزب دست راستی کاتولیک) – فلیپ کالدِرون، با اختلاف آرای ۵۶ صدم در صد یعنی با اختلاف ۲۴۳ هزار رأی از ۴۱ میلیون رأی در مقابل کاندیدای رفرمیست چپ، آندره مانوئل لوپزابرادُر- حزب انقلابی دموکراتیک – برنده اعلام شد.

مقامات حکومتی با علم به اینکه ابرادُر  شانس زیادی برای برنده شدن دارد، از مدت ها قبل به هرترفندی دست یازیدند تا او را از دور مسابقۀ انتخاباتی خارج سازند. پخش مخفی باند ویدئویی برای بی حیثیت کردن او، پرونده سازی واهی، زندان و لغو حقوق شهروندی از آن جمله اند. ترس الیگارشی حاکم در مکزیک و قدرتمندان ایالات متحده در آن موقع از اینکه کشور دیگری در آمریکای لاتین به جریان چپ حاکم در کوبا، ونزوئلا، بولیوی، برزیل، اوروگوئه، آرژانتین و شیلی بپیوندد در این اقدامات بی تأثیر نبوده است .ولی به رغم همۀ اینها، زیر فشار توده ای و تظاهرات آنها، ابرادُر توانست به عنوان کاندیدای چپ به انتخابات راه یابد.

اقدام بعدی حاکمیت، سازماندهی وسیع تقلب انتخاباتی برای جلوگیری از انتخاب کاندیدای چپ بود. گزارشگران بی مرز و مانوئل بروسو (رئیس شورای وزیران اروپا در آن موفع)  و ناظران بی طرف به موارد متعددی از این تقلب ها اشاره کرده، نگرانی خود را ابراز داشته اند. (لوموند دیپلوماتیک، اوت ۲۰۰۶) –  منابع دیگری هم از جمله به موارد زیر اشاره کرده اند.  ۹۰۴ هزار رأی حتی شمرده نشده در حالی که با اختلاف ۲۴۳ هزار رأی برنده را اعلام کرده اند. شمار زیادی از مردم در روز رأی گیری متوجه شدند که نامشان در لیست انتخاباتی نیست. در ۳۵۰۰ حوزۀ انتخاباتی، تعداد آرای اعلام شده، ۵۸ هزار رأی از آرای ثبت شده در لیست بیشتر بوده. برخی از روزنامه های مکزیک عکس هایی چاپ کردند که نشان میداد صندوق های رأی متعلق به حوزه های طرفدار چپ به دور انداخته می شود. درهر کشور دموکراتیکی، با این اقدامات اگر نه به لغو انتخابات، دست کم به شمارش دوبارۀ کل آنها منجر می شد ولی در مکزیک ادارۀ فدرال انتخابات و دادگاه انتخابات، تمام اعتراضات قانونی ابرادُر را رد کرده، در ۷ سپتامبر رسماً پیروزی کالدِرون را اعلام نمودند. با اعلام نتایج انتخابات، مردمی که اعتراض داشتند و آن را نمی پذیرفتند به خیابان ها ریخته و دامنۀ تظاهراتشان هر روز وسییع تر می شد. با روشن شدن تقلب ها و بی ترتیبی های رأی گیری، با فراخوان ابرادُر،  در ۸ ژوئیه، ۷۰۰ هزار نفر، دو هفته بعد ۲ میلیون نفر و در ۳۰ ژوئیه سه میلیون نفر درمکزیکو و ۷ میلیون نفر در سراسر مکزیک به منظور اعتراض به نحوۀ برگزاری انتخابات اجتماع کردند و خواستار لغو آن گردیدند. شرکت کارگران و دهقانانی که به شهر آمده بودند و شمار بومیان در این اجتماعات زیاد بود. گسترۀ  خواست های مردم از لغو انتخابات فراتر رفت و به تدریج تمام سیاست های الیگارشی حاکم را نشانه گرفت. به ویژه سیاست های خصوصی سازی، بیکاری و فقر، فساد دستگاه اداری و انحصار رسانه های عمومی در دست دولت سرفصل های مهم این اعتراضات هستند. مبارزه ای که بر سر تقلب های انتخاباتی شروع شده بود، می رفت که به یک شورش همگانی انقلابی بدل شود. چنین وضعیتی در شرایط سیاسی حاد آمریکای لاتین از اهمیتی به سزا برخورداربود.  این مبارزه، یک باره، همۀ تضادهای کهنۀ جامعۀ مکزیک را که طی سال ها انباشته شده بود، بر روی صحنه کشاند. فقدان دموکراسی، رشد اقتصادی ای که به هیچ رو وضعیت کارگران و دهقانان و مردمان فقیر را بهبود نبخشیده،  بیکاری و سطح پایین دستمزدها، فساد همگانی دستگاه اداری و مهاجرت میلیونها مکزیکی به ایالات متحده برای یافتن کار، همه عواملی هستند که اوضاع بحرانی کنونی را ایجاد کرده اند. طبق گزارش سازمان همکاری اقتصادی و توسعه  OECD (اکتبر ۲۰۱۸) از هر ۱۰ مکزیکی ۷ نفرشان در فقر زندگی می کنند یا در وضعیت آسیب پذیری قرار دارند و درآمد ۲۰% جمعیت پردرآمد مکزیک ۱۰ برابر درآمد ۲۰% جمعیت فقیر آن کشور است.

منبع: http://www.oecd.org/fr/mexique/global-and-mexico-economic-outlook-2018.htm )

صف بندی های قبل از انتخابات ۲۰۰۶ بر رویدادهای آن اثر مهمی داشت. از جمله: گسترش جنبش سندیکایی و دانشجویی، تغییر استراتژی جنبش زاپاتیستی در جهت اتحاد نیروهای چپ با هدف مبارزه با سرمایه داری حاکم، اعلام آماده باش سرخ در ژوئن ۲۰۰۵ و ششمین بیانیۀ جنگل لاکندونا ( ۱- برای اطلاعات بیشتر در این مورد به پا نوشت  مراجعه کنید) و گردهمایی های “کارزاری دیگر” در ژانویه ۲۰۰۶ در شهرکریستوبال و حملات بی رحمانه و خشونت آمیز دولت علیه کارگران فولاد در شهر لازار و سرکوب خونین طرفداران زاپاتیست ها در سان سالوادور، تهاجم به آموزگاران اعتصابی در شهر آکساکا که به اشغال خیابان ها و مراکز مهم شهری دست زده بودند. از سوی دیگر انتخابات فرصتی فراهم کرد تا مردم حکومت ۷۰ سالۀ حزبPRI  و پنج سال حکومت دست راستی ویسنته فوکس از حزب   PANرا زیر سؤال ببرند. میلیون ها مکزیکی از اقشار مختلف از کارزار انتخاباتی رهبر اپوزیسیون، لوپز اُبرادُر پشتیبانی کردند. به گفتۀ پروفسور جرج گرایا، استاد علوم سیاسی دانشگاه ویلیام و ماری در ایالت ویرجینیا که اخیراً بیوگرافی او را نوشته “ابرادر یک رفرمیست  است، ابرادُر به ناسیونالیسم انقلابی معتقد است. طالب دولتی قوی با برنامۀ اجتماعی ست و از سیاست حمایتی و خودکفا در مورد نفت و گاز طبیعی دفاع می کند” شک نیست که او رفرمیستی ست که پایه های اساسی جامعۀ سرمایه داری را به  زیر سؤال نمی برد ولی همین قدر که توده های میلیونی را به حرکت درآورده و پایه های رژیم حاکم بر مکزیک را سست نموده برای امپریالیست ها و قدرت حاکم خطرناک به شمار می رود. «مردم در او آنچه را که خود می خواهند می بینند یعنی فرصتی برای تغییرریشه ای برخی أمور. اما آنچه واشنگتن را به هراس انداخته نه لوپز ابرادر، بلکه نیروهایی ست که او به میدان آورده و طبقاتی که از او پشتیبانی می کنند» (به نقل از مقالۀ بیداری جنبش انقلابی مکزیک، عنوان مقاله ای ست که آلن وود در نشریۀ الکترونیکی la riposte  در ۲۰۰۶ منتشر کرده است.)

پس از گردهمآیی ۳۰ ژوئیه، بست نشینی مردم در خیابان ها و جاده ها در مکزیکو ادامه یافته است. آنها تمام شب ها حتی در زیر باران در خیابان ها برای دفاع از کارزارهای خود ایستادند و از این طریق کار مؤسسات اقتصادی را فلج نمودند. نتیجۀ مستقیم این جنبش اعتراضی بالا رفتن محبوبیت «حزب انقلاب  دموکراتیک» PRD  بود که در انتخابات ماه اوت، اولین پست حکومت ایالتی چیاپاس را نصیب خود کرد.

ابرادُر با درک موقعیت انقلابی و با نفی نتایج انتخابات تقلبی، خویش را در رأس جنبش مردم قرار داد و حکومت را به مبارزه طلبید. این حرکت، جنبش طرفداران او را به دومین گروه بزرگ کنگره تبدیل کرد .نقطه عطف جنبش اعتراضی در مکزیک، صدور فراخوان “میثاق ملی دموکراتیک ”   CND – – توسط او بود. ابرادُر این عمل را زیر فشار افکار عمومی در روز ۱۶ سپتامبر یعنی روز استقلال مکزیک که در آن حدود یک میلیون نماینده از سراسر کشور شرکت کردند، انجام داد. علاوه بر آن، ده ها هزار نفر نیز که ثبت نام نکرده بودند با اعلام حمایت خود از آن پشتیبانی نمودند. اعلام اعتصاب عمومی ۲۴ ساعته در ماه سپتامبر ابتکار دیگری بود که از طرف سازمان های چپ و مارکسیست انجام گرفت. هدف اولیه این گردهمآیی تصمیم گیری نسبت به نتایج انتخابات و حرکت بعدی بود. در تدوین این هدف، دو گرایش بروز کرد. گرایش اول، گردهمآیی میثاق ملی را میتینگی در جهت اعمال فشار اضافی بر روی قدرت حاکم می دید  تا شاید به توافقی با اپوزیسیون دست یابد و احتمالاً تنی چند از رهبران بوروکراسی تشکیلاتی را در قدرت شریک سازد و بخش هائی از برنامۀ آن را بپذیرد. این فرضیه با وجود عوامل نفوذی حزب انقلاب نهادی-RPI- که ۷۰ سال حکومت مکزیک را در اختیار داشته و در سال ۲۰۰۰ از قدرت برکنار گردید) که فرصت طلبانه درپی کسب مقام به جنبش اپوزیسیون پیوسته اند)  باعث یک تضاد درونی در حزب انقلابی دموکراتیک  گردید. در همان روز اول رهبرانی تاریخی چون کاردناس  Cuauhtémoc Cárdenas (رهبر حزب در ۱۹۸۸)  که جنبش را از “تعرض آشکار به نهادهای قانونی” منع می کردند با فریاد “خائن، خائن” از صحنه جارو شدند. گرایش دوم با تکیه به پایه های حزب به این نتیجه رسید که کارگران، دهقانان و جوانان انقلابی حزب خواهان ریزه خواری از سفرۀ طبقۀ حاکم نیستند. برای آنان “میثاق ملی دموکراتیک” یک بدیل حکومتی ست و از آنجا که دادگاه فدرال انتخاب کالدرون – کاندیدای دیگر- را به رسمیت شناخته، این عمل اعتراضی از تمام چارچوب های قانونی فراتر رفته و آشکارا نفی حکومت فعلی را نشانه گرفته بود. به نظر می آمد که ابرادُر با درک اوضاع کنونی، می کوشید به این گرایش نزدیک شود. او قول یک “تغییر رادیکال” را داده و خواهان یک “نقشۀ جامع برای تغییر مکزیک” گردید.

میثاق ملی، طی قطعنامه ای، پنج هدف برای خویش تعیین کرد:

١ – مبارزه با فقر و نابرابری وحشتناکی که بر کشور حاکم است. در قطعنامه آمده است “بدون عدالت، امنیتی برای هیچ کس وجود ندارد و صلح اجتماعی نیز پایدار نخواهد ماند. صلح میوۀ عدالت اجتماعی ست.”

٢- دفاع از ثروت ها و منابع ملی ” ما اجازۀ غارت منابع ملی مان را نمی دهیم. ما با خصوصی سازی ها، در هر شکلی که باشد، مخالفت خواهیم کرد. صنایع الکترونیک، نفت، آموزش عمومی، بیمه های اجتماعی و سایر منابع ملی در اختیار و انحصار ملت باقی خواهد ماند” (اشاره به طرح خصوصی کردن شرکت ملی نفت و برق است)

٣- دفاع از حق عموم برای اطلاع رسانی و اطلاع یافتن (در اینجا با قانونی که رسانه های گروهی را انحصاراً در اختیار حکومت قرار داده مخالفت می شود)

۴- مبارزه با فساد عمومی و معافیت فاسدان از مجازات.  “حکومت نباید همچون کمیته ای که درخدمت اقلیتی رسوا ست عمل کند. باید کسانی را که از قدرت سوء استفاده کرده و اموال عمومی را به غارت برده اند مجازات نمود.”

۵- ” پاکسازی تمام نهادهای مدنی ” مبارزه با عواملی که به حقوق کارگران و زحمتکشان (مندرج در قانون اساسی ۱۹۱۷ ) خیانت کرده، با دگرگون کردن نهادهای قانون اساسی راه را برای تقلب و فساد باز کرده اند، به طوری که سیاست مالی در خدمت بانکداران و صاحبان نفوذ قرار گرفته و دادگاه فدرال در خدمت جنایتکاران یقه سفید و صاحبان قدرت است.”

این هدف ها که دو روز پس از گردهمآیی میثاق دموکراتیک انتشار یافته از این امر اظهار نگرانی می کند که نهادهای حاکم از اجرای قانون اساسی که ناشی از انقلاب ۱۹۱۷ است سر باز زده اند. بالاخره قطعنامه های مصوب میثاق ملی، با انتخاب ابرادُر به ریاست جمهوری و تشکیل حکومتی در ۲۰ نوامبر- سالروز انقلاب مکزیک – مشروعیت رژیم حاکم را زیر سؤال برده و گرایشی را که می خواست تحت عنوان طرح نقشۀ مقاومت، ابرادُر را صرفاً به عنوان رئیس جنبش مقاومت انتخاب نماید، با اکثریت عظیم آرای نمایندگان میثاق ملی در اقلیت قرار داد و بدین ترتیب ارادۀ خود را برای تغییر کل رژیم نشان داد.

در اینجا نقش مطبوعات و رسانه های مسلط در مکزیک و رسانه های بین المللی جالب توجه است که به سکوتی سنگین دربارۀ تقلب های انتخاباتی و حوادث جاری مکزیک پرداخته اند. لوموند دیپلوماتیک در شمارۀ ژوئن ۲۰۰۶ خویش در این باره نوشت: “جامعۀ بین المللی” و “سازمان های دفاع از آزادی” که به طور مستمر در حوادث انتخاباتی صربستان، گرجستان، اوکراین و اخیراً در بلوروسی آنقدر فعال بودند، دربارۀ این کودتای انتخاباتی که پیش چشم ما در مکزیک می گذرد، ساکت مانده اند. (۲) می توان تصور کرد که اگر این تقلب انتخاباتی در ونزوئلای کنونی می گذشت و کاندیدای مخالفین چاوز با ۵۶ صدم درصد آرا بازنده می شد چه جنجال بین المللی برپا می گشت. «در اینجا انقلاب “مخملی” مردم مکزیک موافق طبع آقایان و به توصیۀ نهادهای رسمی سرمایه داری نولیبرال جهانی و با پول و کمک نهادهای جاسوسی آن انجام نشده است، نهادهایی که فریاد اعتراض آنها را در موارد ذکر شدۀ بالا بارها شنیده ایم.»

به این دلیل، یکی از نخستین اقدامات میثاق ملی دموکراتیک، تشکیل کمیسیونی به نام  “روزنامه نگاران در مقاومت” با هدف تصرف سریع کانال های تلویزیونی جهت برپایی یک سیستم اطلاع رسانی حقیقی و مستقل از الیگارشی حاکم بود. ساختار قدرت دوگانه ای که بدین سان شکل می گرفت، همۀ  الیگارشی و نهادهای حاکم، روشنفکران چپ سابق، سازمان های صاحبان صنایع و زمین، رسانه های پرقدرت داخلی و خارجی را در یک “جبهۀ متحد برای دفاع از دموکراسی و نهادهای رسمی”  جمع کرد. در این میان اربابان کلیسا هم از صحنۀ نبرد عقب نمانده اند. اسقف های بزرگی چون “ساندوال”  و”ریوه را”  در نماز یکشنبه از ابرادُر تقاضا کرده اند که قدرت کالدرون را پذیرفته و به قواعد بازی احترام بگذارد. این آقایان فهمیده اند که مستقل از ارادۀ ابرادر، جنبش کنونی نه تنها قدرت کالدرون بلکه همۀ نهادهای جامعۀ سرمایه داری را تهدید می کند!

مردم عمیقاً مذهبی ای که در کلیسای بزرگ متروپولیتان در نزدیکی میدان زوکالا جمع شده بودند وقتی دیدند مقامات کلیسا جوانی را که فریاد زده بود “زنده باد ابرادر” از کلیسا اخراج کردند به اعتراض پرداخته و یکشننبۀ بعد خیلی ها به درون کلیسا نرفتند، به ویژه که جلوی درِ ورودی، از ورود کسانی که آرم و پیراهن طرفداران ابرادُرداشتند جلوگیری می شد. آنها در مقابل کلیسا جمع شده و اسقف را به “بچه باز بودن” متهم می کردند. و فریاد می زدند  Voto por Voto«رأی ها را تک تک باید شمرد». مردم در برانگیختگی عمومی احساسات شان و فضائی که برای ابراز عقیده پیدا شده ، از هر وسیله ای برای نشان دادن طرفداری از جنبش و ابرادُر استفاده می کنند. صحنه های سرشار احساسات خرافی و مذهبی فراوان به چشم می خورد. روزنامۀ ملت از مردمی خبر می دهد که در انتظار معجزه ای آسمانی به برپایی سکوهای قربانی و نماز پرداخته اند و با راهپیمایی روی زانوان به زیارت مقابر قدیسان می روند تا پیروزی ابرادُر را خواستار شوند. آنها آواز سر می دهند که حزب اقدام ملی به خدا تعلق ندارد!

شورش و نشکیل قدرت دوگانه در ایالت اوآکساکا

نقطۀ اوج جنبش۲۰۰۶ مکزیک در ایالت اواکساکا بود. «اولیس رویزورتیر» فرماندار این ایالت که مسؤول سازماندهی چندین قتل سازمان یافتۀ سیاسی توسط باندهای مسلح وابسته به حاکمیت بود و روش های او در ترور و آدم ربایی و دستگیری و شکنجۀ مخالفان معروف بود با شورش و مقاومت بی سابقه ای روبرو گردید. دو روز پس از سرکوب تظاهرات مسالمت آمیز معلمان که از ۱۶ ژوئن شروع شده) ۴۰۰ هزار نفر به خیابان ها ریخته و تقاضای استعفای او را می کنند.) سرکوب خشن و خونین تظاهرات به دست پلیس، آتش خشم مردم را به سراسر ایالت کشاند و جنبش معلمان را به جنبشی توده ای و همه گیر بدل ساخت.

 رهبری این جنبش را معلمان سندیکای« SNTE » شاخۀ محلی سندیکای وابسته به قدرت حاکم گذشته بعهده داشت که باگرایشات چپ، کنترل این بخش ایالتی را به دست گرفته و جنبش را علیه قدرت راستگرا هدایت میکرد. جنبش به سرعت، با دست زدن به ابتکار تشکیل یک مجلس توده ای، خود را برای ادارۀ نهادهای حکومتی آماده می کرد. در شهرها نمایندگانی انتخاب شدند و از میان اینها کسانی به مجلس توده ای فدرال رهسپار گردیدند. این نمایندگان که قابل عزل هستند مسؤول ادارۀ امور روزانه در هر محله و شهر هستند. مطالبات این مجلس که ابتدا به ابتکار معلمان تشکیل شد، از خواسته های اولیۀ آنها که مربوط به مسائل آموزشی و دستمردها بود فراتر رفته، دامنۀ آن همۀ مسائل سیاسی و اقتصادی را دربر گرفته است. کوشش های تنی چند از رهبران سندیکا که قصد داشتند با دریافتِ تفاهم نامه ای از حکومت مبنی بر افزایش حقوق معلمان و انجام برخی خواست های اقتصادی شان، مجلس را تعطیل کنند به شکست انجامید و آنها از مجلس توده ای فدرال اخراج گردیدند. جنبش، دیگر از محدودۀ خواست های اقتصادی فراتر رفته بود. دامنۀ تشکیل مجالس توده ای برای ادارۀ امور و دفاع از خواست های کارگران و دهقانان نه تنها اغلب شهرهای ایالت اواکساکا را دربر گرفته، بلکه به سایر ایالات چون “گررو” و “میچواکان” و حتی ایالت  “کالیفورنیای پایین”  گسترش یافته است.

استراتژی دولت سیاست چماق و نان شیرین را دنبال می کرد. قول برکناری حکومت محلی و تهدید به اعزام ارتش برای “اعادهء نظم قانونی”، طبیعی بود  که این حالت دوگانه نمی تواند مدت درازی دوام بیاورد. جنبش یا به پیش میرفت و ابزار لازم را برای پیروزی تا نفی “حکومت قانونی” فراهم می آورد یا خود به تحلیل رود.

کارگران، آموزگاران، دهقانان به سرعت، با برپایی باریکادهایی، حول اجتماعات خویش به دفاع از آنها پرداخته و اتوبوس های شهری، وسایل حمل و نقل پلیس و ادارات حکومتی را مصادره کرده اند و از آنها برای حمل و نقل و بستن جاده ها استفاده کردند.  تمام ادارات دولتیِ ایالت را تظاهرکنندگان اشغال کرده و نهادهای قضائی و اداری رسمی حکومت فدرال را فلج نمودند. روش آنها بسیار از توصیه های لوپزابرادُر که ” نافرمانی مدنی”  را مطرح میکرد فراتر رفته است. عملیات آنها طبعاً از نظر قدرت حاکم “غیرقانونی” است. آنها همچنین به تهیۀ اسلحه پرداخته و از مقرهای خود با سلاح و باتون و دشنه و تبر دفاع می کنند. آنها “عاقلانه” دست روی دست نگذاشته اند تا پلیس بیاید و سرکوبشان کند. از طرف دیگر، برای اطلاع رسانی و همآهنگی فعالیت ها به ایجاد یک ایستگاه رادیوی محلی نیز دست زدند.

آلن وود- در مقاله ای که در آن به تفسیر و تحلیل حوادث مکزیک پرداخته می نویسد:  “ابرادر قول می دهد که از خشونت بپرهیزد و انقلابی صلح آمیز را توصیه می کند. از طرفدارانش می خواهد که راه های مسالمت آمیز نافرمانی مدنی را پی بگیرند. او از مهاتما گاندی و مارتین لوتر کینگ به عنوان سرمشق های خود نام می برد. اما مسأله این است که شکل مبارزه به اومربوط نمی شود. اگر چه درست است که باید از درغلتیدن به تحریکات اجتناب کرد، اما گفتن اینکه کارگران باید از خشونت بی جهت و درگیری مجانی با پلیس دوری گزینند و از دادن بهانه به دست حاکمان که منتظر سرکوب خونین جنبش هستند بپرهیزند یک چیز است و ایجاد توهم به اینکه گویا دولت سرمایه داری را می توان فقط به وسیلۀ  مقاومت منفی درهم شکست چیز دیگر. جنبش باید اقدامات لازم را برای دفاع از خود انجام دهد. عناصر مقاومت مردمی به صورت نطفه ای شکل گرفته و لازم است به طور جدی و سیستماتیک به تربیت چنان نیروی مسلح مردمی پرداخت که قادر به دفاع از کارزارها و تظاهرات در مقابل تحریکات ارتش باشد”.

خورخه مارتین روزنامه نگار و از مسئولین انجمن “دست ها از ونزوئلا کوتاه!”  در مقاله ای منتشر شده ، خلاصه ای از وظایف عاجل جنبش انقلابی مکزیک را در نشریۀ الکترونیکی  La Riposte شرح می دهد که آن را عیناً ترجمه می کنیم:

“امر مسلم این است که ما با جنبشی عادی (نرمال) علیه  تقلب انتخاباتی روبرو نیستیم. ریشه های این جنبش در تراکم ۱۵ سال تهاجم سیستماتیک علیه زندگی و دستاوردهای اجتماعی توده ها نهفته است  پیمان مبادله آزاد بین کشورهای آمریکای شمالی (NAFTA)  کشاورزی مکزیک را به نابودی کشانده است و هزاران مهاجر جویای کار را به ایالات متحده رانده است. این درک عمومی به وجود آمده که نهادهای دموکراسی بورژوایی، حکومت، دستگاه قضائی، حکومت های فدرال و رسانه های همگانی در خدمت اقلیتی ثروتمند قرار دارند. به همۀ این دلایل، جنبش خاموش نخواهد شد. فراز و نشیب خواهد داشت و توده ها از آن درس های گرانبهایی خواهند گرفت. عناصر پیشرفته در میان کارگران، دهقانان، بومیان و جوانان باید در یک گرایش انقلابی چپ متحد شوند و با تجهیز خود به برنامۀ انقلابی، یعنی برنامه ای سوسیالیستی، به پیشواز این جنبش بروند.”

آلن وود در این باره می گوید: ” نقطۀ عزیمت جنبش انقلابی مکزیک مبارزه با تقلب انتخاباتی بود. این اساساً خصلتی بورژوا دموکراتیک دارد.  با وجود این، در عمل، جنبش از این مرحله فراتر رفته است. جنبش منطق و پویایی خاص خود را دارد که پایه های اساسی نظم سرمایه دارانه را مورد حمله قرار می دهد و هر روز که می گذرد این سؤال که  “با لوپز هستیم یا علیه او”  به کنار می رود و این پرسش مطرح می شود که  “قدرت از آنِ کیست، شما یا ما؟” به هرحال نمی توان پیش بینی کرد که در هفته ها و ماه های آینده چه خواهد گذشت. عوامل متعددی بین نیروهای فعال کنونی عمل می کنند. کیفیت و عمل رهبران جنبش، خستگی توده ها و مانورهای رهبران و نیز امور تصادفی، طبقه ای که رهبری جامعه را به دست دارد دچار پراکندگی ست، اما هنوز بر دستگاه دولتی و همۀ اهرم های قدرت حاکم است. از طرف دیگر، مردم هنوز در خیابان ها هستند و نطفه های یک قدرت جدید دارد شکل می گیرد. رژیم به لرزه افتاده ولی به مرگ تسلیم نمی شود. مبارزۀ جدیدی لازم است و رهبری جدیدی که مصمم و آینده نگر باشد و مجهز به یک برنامۀ انقلابی. این همان چیزی ست که جنبش انقلابی مکزیک کم دارد.»

برخی استراتژهای سرمایه داری ترجیح می دهند که قدرت را به ابرادُر واگذارند و کارگران را به دورۀ طولانی رفرمیسم بفرستند. اما در حال حاضر، اکثریت این رهبران، این دورنما را رد می کنند و می ترسند که ابرادُر نتواند توده ها را کنترل نماید و حکومت را به سمتی براند که مورد توجه آنهاست. متأسفانه برخی از رهبران حزب انقلابی دموکراتیک از ترس نیروهایی که خود بیدار کرده اند ولی نمی توانند آنها را کنترل نمایند به دامان کالدرون و قدرت حاکم پناه برده اند. اختلافی که بین استراتژی رفرمیست ها و انقلابیون وجود داشت  این بود که ابرادُر سعی داشت از جنبش توده ای برای مجبور کردن صاحبان قدرت به دادن امتیازاتی استفاده کند. ماهیت “نافرمانی مدنی مسالمت آمیز” در این راهبرد نهفته بود. اما زمان و کندی عمل رهبران جنبش، به نفع حکومتیان تمام شد.

چپ مکزیک، در مجموعۀ خود، نتوانست از اشتباهات خویش درس بگیرد و راهبردی مبنی بر وحدت ضد سرمایه داری و نزدیکی با جنبش توده ای در راستای تدوین برنامه و راهبرد جدید پیش بگیرد و بدیل انقلابی خویش را در مقابل راهبرد رفرمیست ها ارائه دهد. جنبش زاپاتیستی، در مرحلۀ گذشته، با تز آنارشیستی اجتناب از حرکت به سمت قدرت و ایزوله شدن در محدودۀ جنبش بومیان و تاکتیک تحریم انتخابات در حالیکه توده های وسیعی به میدان آمده بودند و حاضر به شنیدن صدائی دیگر، نتوانست نقشی فعال در جنبش اخیر بازی کند. گروه های چپ انقلابی نیز به همین سرنوشت دچار شدند. همه می دانیم که چه شد. جنبش توده ای با همۀ ظرفیتهای بالایش، در نبود یک رهبری انقلابی و پراکندگی نیروهایش تحلیل رفت. توضیح نسبتاً مفصل این تاریخچه هم به لحاظ درک بهتر أوضاع کنونی مکزیک مهم است و هم به لحاظ تجربی شامل فرازهای عامی است که برای جنبش کنونی ایران قابل توجه می باشد. خلاصه کنیم: همانطور که در بالا نشان داده شد، نقطۀ شروع جنبش در ۲۰۰۶ یک تقلب انتخاباتی برای  جلوگیری از انتخاب  کاندیدای “چپ” بود. مانند جنبش اعتراضی در ایران در ۱۳۸۸- با این تفاوت مهم که در میان مردم، نیروهای رادیکال و چپ در بسیاری نقاط دست بالا را داشتند و ابرادُر را علیرغم گرایش و پروژۀ رفرمیستی که حمل می کرد، به جلو راندند به طوری که او توانست به اندازۀ کافی از قدرت حاکم فاصله بگیرد. به علاوه برخلاف رهبران جنبش سبز، او در گذشته در سیاستهای قدرت حاکم شراکت نداشته و دستش چون کروبی و موسوی آلوده نبود. این شرایط به جنبش امکان داد در طرح خواسته های خود بسیار جلو رود و با طرح “میثاق ملی” و تشکیل مجلس ملی و برپائی نطفه های قدرت شورائی، نوع نوین سازمانهای توده ای و ادارۀ شوراتی را تجربه کند. اگر چه، این جنبش در روند آنزمانی اش شکست خورد که در خطوط عمده اش به ضعف رهبری رفرمیست و پراکندگی رهبری توده ای اش مربوط می شد و من در بالا سعی کردم به علل آن تا حد مقدور بپردازم- اما تجربۀ انباشت شدۀ آن، برای مردم مکزیک از ارزش گرانبهائی برخوردار است. پیروزی کنونی ابرادُر خود محصول این جنبش است و فرارفتن از این مرحله که محدودیت هایش را نشان دادیم در گرو وحدت  نظر و عمل نیروهای چپ و تکیه بر  این تجربیات انباشته شده است.

– – – – – – – – – –

بین دو انتخابات ۲۰۰۶ و ۲۰۱۸ – و پیروزی ابرادر در ژوئیه ۲۰۱۸- ۱۲ سال گذشته است. شکست و عقب نشینی “چپ” های رفرمیست و رادیکال در آمریکای لاتین (برزیل- آرژانتین- ونزوئلا- …) ، انشعاب و انشفاق در میان أحزاب “چپ” مکزیک ، بحران عمومی ۲۰۰۸ و انتخاب ترامپ  به ریاست جمهوری در آمریکا و بحرانی که به دنبال آن در روابط آن با مکزیک پدید آمده و وخیم تر شدن اوضاع اقتصادی و اجتماعی در مکزیک و … شرایطی را بوجود آورده که با سال ۲۰۰۶ تفاوت فاحشی دارد.

انتخابات ۲۰۱۲- در میانۀ این سال ها با افت محبوبیت «آملو» همراه بود. این بار لوپز ابرادُر» در رأس «جنبش ترقی خواهان» در مقابل کاندیدای –PRI- انریک پنیا نیتو( Peña Nieto)- – قرار گرفت. حزب انقلابی نهادی- با توسل به خرید رأی از طریق شعبه های فروشگاه های زنجیره ای –soriana- با اهدای سبد های غذائی به مردم فقیر با پول مردم از بودجه های شهرداری ها و استانهای تحت نفوذش، به تقلب های رایج رنگ و بوئی تازه داد. کمک های کارتل مواد مخدر، انحصارات و تلویزیون های دولتی با بودجه ای حدود ۳۴۰ میلیون دلار که ده برابر مبلغ قانونی بود. با اختلافاتی که در درون جنبش «چپ» بوجود آمده بود، ابرادُرهیچ شانسی برای پیروزی نداشت. او پس از شکست خود، این پیروزی را «بزهکاری سازمان یافتۀ انتخاباتی» نام نهاد. با شکست مجدد در انتخابات ۲۰۱۲- با نتایجی پائین تر از ۲۰۰۶- ابرادر، حزب PRD – را ترک کرد و جنبش بازسازی ملی –Moréna- را بوجودآورد.

شکست ائتلاف چپ بعد از انتخابات ۲۰۱۲

شکست ابرادُردر انتخابات ۲۰۱۲- زلزله ای برای ائتلاف چپ او بود. بعد از قدرت گیری«نیتو»، بر سر استراتژی ادامۀ مبارزه بین رهبران «حزب انقلاب دموکراتیک» اختلاف افتاد. زامبرانو- zambreno- رهبر ائتلاف چپ، همراه با احزاب راست و راست افراطی، پیمان برای مکزیک را امضا کرد و ائتلاف را از هم پاشاند. همان طور که گفتیم، ابرادُراز PRD- جدا شد و جنبش بازسازی ملی- «مورنا»- با گرایش ناسیونالیست – مردمی و ضد لیبرال را بوجود آورد. خیانت بخشی از سوسیال دموکراسی، به «نیتو» اجازه داد، رفرمهای نئولیبرالی خویش را به راحتی پیش ببرد. علاوه بر خصوصی سازی هائی که در بالا ذکر شد، رفرمهای جدید، کاهش کمک های اجتماعی- مالیات اضافی  بر دارو و مواد غذائی و آموزش و پرورش را نشانه گرفت. «نیتو» با این ترفند، اصلاحات ارتجاعی خود را “منافع عالی ملی” جا زد. اصلاحات سیستم آموزشی به ویژه، خشم معلمان را بر انگیخت. برقراری سیستم ارزیابی- evaluation- و وابسته کردن حقوق و مزایا و رتبه های معلمان به نتایج آزمونهای سراسری و محلی، سیستمی چندگانه بوجود می آورد که در آن مناطق پیشرفته و ثروتمند تر که در آن طبعاً امکانات بهتر توزیع شده است، از ثمرات عالیتری نسبت به مناطق عقب مانده و شهرستان های دور افتاده  برخوردار می شوند و در نتیجه اختلاف کنونی بین این مناطق و دانش آموزان و معلمان عمیقتر می گردد. (برای اطلاعات بیشتر در این باره، یادداشتی در آخر این مقاله آمده است.)

«پیمان برای مکزیک» بعد ازتصویب خصوصی سازی انرژی، از هم پاشید. اما برای “چپ” مکریک که چند پاره شده بود، دیگر دیر بود. تبلیغات وسیع تلویزیونهای دولتی که در اختیار انحصارات بود و حتی رسانه های آمریکائی که به مکزیک می رسید، این شعار را در میان مردم رواج می دادند که خصوصی سازی ها و به ویژه نفت و انرژی، به پائین آمدن قیمتها منجر می شود و بدین وسیله از بسیج مردم به دعوت حزب جدید ابرادُر ممانعت کردند. حزب «PRD» و گرایشات به اصطلاح چپی که حول آن گرد آمده بودند، پراکنده، بورکراتیزه و اغلب فاسد شده بودند و مردم را به عنوان مشتری قلمداد کرده و فقط به دنبال جمع آوری رأی بودند. از این رو نتوانستند در مقابل حمله های موج نئو لیبرایسم  بعد از ۲۰۰۶ و ۲۰۱۲ مقاومتی جان سخت سازمان دهند. «جنبش بازسازی ملی» اما این بار با جداتی کامل از «حزب انقلاب دموکراتیک» راه سومی برگزید و با ارائۀ برنامه ای رادیکال، ضد لیبرالیسم و ناسیونالیستی، بسیج جنبش های مدنی و اعتراضات خیابانی را برای فراهم آوردن شرایط کسب قدرت در انتخابات آینده، هدف مقدم خود اعلام کرد. با شکست سوسیال دموکراتهای لیبرال و وخیم شدن اوضاع اقتصادی و اجتماعی و روی کار آمدن ترامپ در آمریکا، شرایط پیروزی «آملو» در ژوئیه ۲۰۱۸ فراهم آمد. در اول ماه ژوئیۀ ۲۰۱۸ (۱۰ تیر ۱۳۹۷)، لوپز ابرادُر با ۵۳.۱۹% آرا به ریاست جمهوری مکزیک برگزیده شد . لوپز ابرادُردر اول دسامبر ۲۰۱۸ پست ریاست جمهوری مکزیک را اشغال  کرد.

 

 

 

او جانشین پنیا نیتو شد که در سال ۲۰۱۲ به ریاست جمهوری رسیده بود. مدت ریاست جمهوری مکزیک ۶ سال و یک نوبتی است.

لوپز ابرادر کاندیدای ائتلافی بود به نام «باهم تاریخ را خواهیم ساخت». این ائتلاف مرکب است ازحزب «جنبش بازسازی ملی» که لوپز ابرادُر در سال ۲۰۱۴ تأسیس کرد، «حزب کار» مکزیک و «حزب رویاروئی اجتماعی». این ائتلاف علاوه بر انتخابات ریاست جمهوری در انتخابات پارلمانی هم پیروز شده است: اعضای این ائتلاف ۳۱۲ کرسی از ۵۰۰ کرسی مجلس نمایندگان و ۷۰ کرسی از ۱۲۸ کرسی مجلس سنا را در اختیار دارند. حزب رئیس جمهور در هر دو مجلس از اکثریت بالائی برخوردار است (۳۸% کرسی های مجلس نمایندگان و ۴۳% کرسی های مجلس سنا).

ترکیب ائتلاف «باهم تاریخ را خواهیم ساخت»

  • «جنبش بازسازی ملی» (National Regeneration Movement به انگلیسی و Movimiento Regeneración Nacional به اسپانیائی) یا مورِنا Morena در سال ۲۰۱۲ به عنوان یک سازمان غیر انتفاعی و در سال ۲۰۱۴ همچون حزب سیاسی به ثبت رسید. مؤسس این حزب لوپز ابرادُر است که تا پایان سال ۲۰۱۷ رهبری آن را برعهده داشت و پس از کاندیداتوری اش به ریاست جمهوری، یدیکول ولونسکی گورویتز جانشن او در حزب شد. مورنا یک حزب سوسیال دموکرات است که مطبوعات و محافل بورژوائی آن را «چپ»، برخی «چپ غیرمتعارف»، برخی «چپ پوپولیست» و برخی «چپ افراطی» معرفی می کنند.
  • «حزب کار» مکزیک» (Labor Party به انگلیسی و Partido del Trabajo به اسپانیولی) حزبی است که در سال ۱۹۹۰ از ادغام چند سازمان اجتماعی محلی مانند «جبهۀ مردمی مونته ری»، «کمیته های مردمی دفاع از چی هوانتا و دورانگو»، «جبهۀ مردمی مبارز زاکاتکاس» و افرادی از «جنبش مستقل معلمان»، «اتحادیۀ ملی کارگران کشاورزی»، «هماهنگ کنندۀ برنامۀ ملی آیالا»، «هماهنگ کنندۀ ملی جنبش شهری مردمی»، «اتحادیۀ ساکنان و مستأجران متقاضی مسکن وراکروز و مکزیکو سیتی» تشکیل شد. این حزب در اساسنامه اش خود را «حزب ملی سیاسی مردمی، حزبی دموکراتیک، خلقی، مستقل و ضد امپریالیست» معرفی می کند که برای جامعه ای «خودگران، عادلانه، سوسیالیستی و به لحاط زیست محیطی پایدار با برابری اجتماعی شرایط و فرصت ها و فضای آزاد» مبارزه می کند. این حزب با آنکه خود را پای بند «سوسیالیسم» و «مشی توده ای» (از توده ها به توده ها) می نامد و گاهی از «انقلاب» حرف می زند (البته برخی احزاب ارتجاعی و ضد کارگری مکزیک هم پسوند «انقلابی» را یدک می کشند!)، اما برخلاف نامش خود را نه حزب طبقۀ کارگر بلکه «حزبی جبهه ای» می داند. مشی سیاسی این حزب اساساً فعالیت مبارزۀ پارلمانی در سطح محلی و ملی است. حزب کار مکزیک در انتخابات سال ۱۹۹۱ مجموعا جدود ۲۷۰ هزار رأی، در انتخابات ۱۹۹۴ حدود یک میلیون رأی و در انتخابات مجلس نمایندگان ۲۰۱۸ بیش از ۲.۲ میلیون رأی به دست آورد. در انتخابات اخیر تعداد نمایندگان حزب کار در مجلس نماینذگان به ۶۱ کرسی از ۵۰۰ کرسی و در مجلس سنا به ۶ کرسی از ۱۲۸ کرسی رسید. این حزب از سال ۲۰۰۶ تا کنون از نامزدی لوپز اوبرادُر در انتخابات ریاست جمهوری پشتیبانی کرده است.
  • «حزب رویاروئی اجتماعی» (Social Encounter Party به انگلیسی، و Partido Encuentro Social به اسپانیائی) حزبی محافظه کار با مایه های مذهبی است که در سال ۲۰۰۶ توسط پاستوری از کلیسای نئو پونته کوت تأسیس شد، هرچند خود را رسما حزبی با خصلت مذهبی نمی داند. «حزب رویاروئی اجتماعی» مخالف سقط جنین و ازدواج همجنس هاست. در انتخابات های پیشین، از احزاب راست مکزیک (مانند «حزب اقدام ملی PAN»، «حزب انقلابی نهادی – PRI]) حمایت می کرد. در انتخابات ۲۰۱۸ به خاطر مخالفت با «حزب انقلابی نهادی» به ائتلاف رئیس جمهور جدید پیوست. لوپز ابرادر هم به خاطر عدم حمایت «حزب انقلاب دموکراتیک» و «جنبش شهروندان» از مورنا، با «حزب رویاروئی اجتماعی» ائتلاف کرد (مانند ائتلاف سیریزا در یونان با حزب ناسیونالیست راست گرای «یونانیان مستقل» برای پیروزی در انتخابات و در دست داشتن کابینه). «حزب رویاروئی اجتماعی» در انتخابات ۲۰۱۸ به ۵۸ کرسی در مجلس نمایندگان و ۵ کرسی در مجلس سنا دست یافت. ابرادُر برای وجهه بخشیدن به چهره اش به عنوان یک رئیس جمهور، به تعدیل هائی در مواضعش دست زد تا از چهرۀ یک معترض فاصله بگیرد. ائتلاف با حزب رویاروئی اجتماعی که مایه های مذهبی و محافظه کارانه دارد حامل این پیام بود. نمایش دوستی اش با جرمی کوربین انگلیسی  Jeremy corbyn، لولای برزیلی و ژان لوک ملانشون فرانسوی و غیره نشانگر ماهیت سوسیال دموکرات جنبش مورنا و شخص لوپز ابرادر است (سوسیال دموکرات در مفهوم کلاسیک این کلمه و نه اکثر احزاب سوسیال دموکرات، لیبوریست و سوسیالیست کنونی که اساسا کارگزار سیاست های نئولیبرالی هستند). با پیوستن نیروهای جدیدی از سوسیال- دموکرات ها و رادیکالهای چپ ، مبارزۀ انتخاباتی حول مخالفت  با “نفتا” NAFTA (عهد نامۀ مبادلۀ آزاد آمریکای شمالی North Amarican Free Trade Agreement) و ضدیت با ترامپ و « زمخت بی مسئولیت» نامیدن او و با محوریت  مبارزه با فساد به عنوان بزرگترین «بلا» شروع شد. شاه بیت برنامه ای که او ارائه داده، عبارتست از مصادرۀ ۲۱ میلیارد یوروی پول های ناشی از فساد مالی و اختصاص آن به مبارزه با فقر و کمک به سالخوردگان و پرداخت شهریه دانشجویان و ایجاد فعالیت های زیر بنائی و بهبود شرایط بهداشتی و آموزش و پرورش در جهت مجانی کردن آنها، کمک به دهقانان، افزایش مزدها به ۳.۷۰ یورو در روز و پائین آوردن حقوق و دستمزدهای مقامات عالی رتبۀ دولتی. او وعده داده به عنوان مثال  در دوران ریاست جمهوری در خانۀ خودش اقامت کند و کاخ ریاست جمهوری را به یک موزه و سالن کنسرت تبدیل کند. استقلال بانک مرکزی- احترام به  تعهدات با بانکها و سازمانهای بین المللی، تصمین آزادی کسب و کاراز دیگر وعده های اوست. او از بین بردن فساد را اصلی ترین عامل برای حل مشکلات مالی مکریک می داند و بر این امر پای می فشارد که فساد اساس ایجاد نابرابری اقتصادی و اجتماعی است. حزب کمونیست مکزیک، نسخۀ او را معالجۀ سرطان با قرص آسپرین قلمداد کرده است.

شرایط اجتماعی – اقتصادی به پیروزی رسیدن ائتلاف رئیس جمهور جدید

در دسامبر سال ۲۰۱۲ احزاب بزرگ رسمی آن زمان مکزیک یعنی «حزب انقلابی نهادی  PRI»، «حزب انقلاب دموکراتیک PRD »، «حزب اقدام ملی PAN » بر سر سندی که «پیمان برای مکزیک» (Pact for Mexico) نام گرفت به توافق رسیدند. حزب «جنبش بازسازی ملی» – مورنا، این سند را امضا نکرد. سند مزبور می بایست برنامۀ عمل دولت انریک پنیا نیتو (رئیس جمهور گذشته تا دسامبر ۲۰۱۸) باشد. مؤسسۀ مرکز پژوهش های اقتصادی و سیاسی CEPR  واشینگتن، در ژوئن ۲۰۱۸ نوشته ای تحت عنوان «چگونگی اجرای پیمان برای مکزیکو پس از ۵ سال» منتشر کرد که ارزیابی اجرای این «پیمان» در طول۵ سال از دورۀ ۶ سالۀ ریاست جمهوری پنیا نیتو است. ما خلاصۀ نتایج این نوشته را در زیر می آوریم. متن کامل آن در نشانی اینترنتی زیر  قابل دسترسی است: مرکز پژوهش های اقتصادی و سیاسی CEPR  واشینگتن ژوئن ۲۰۱۸

http://cepr.net/publications/reports/the-pact-for-mexico-after-five-years-how-has-it-fared

طبق سند «پیمان برای مکزیک»:

  • رشد اقتصادی مکزیک (در دورۀ ریاست جمهوری نیتو) می بایست حداقل ۵% در سال باشد اما رشد متوسط تولید ناخالص داخلی در این دوره تنها ۲.۴% و میانگین رشد سالانۀ تولید داخلی ناخالص سرانه ۱.۴% بود. جدول زیر ارقام مربوط به هر سال و میانگین رشد سالیانه را نشان می دهد:

سال

۲۰۱۳

۲۰۱۴

۲۰۱۵

۲۰۱۶

۲۰۱۷

۲۰۱۸

میانگین

رشد تولید ناخالص داخلی

۱.۴%

۲.۸%

۳.۳%

۲.۹%

۲.۰%

۲.۳%

۲.۴%

رشد تولید ناخالص داخلی سرانه

۰.۲%

۱.۷%

۲.۲%

۱.۸%

۱%

۱.۳%

۱.۴%

 

  • می بایست سرمایه گذاری به بالاتر از ۲۵% تولید ناخالص داخلی برسد اما تشکیل سرمایۀ پایدار ناخالص داخلی از ۲۲.۳% تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۱۲ به ۲۰.۵% در سال ۲۰۱۷ کاهش یافت.
  • می بایست نابرابری اقتصادی کاهش یابد. اما سهم درآمد ۱۰% بالای جامعه که در سال ۲۰۱۲ معادل ۳۴.۹% کل درآمد کشور بود در سال ۲۰۱۶ به ۳۶.۳% رسید. در همان حال ۱۰% از جمعیت که پائین ترین درامدها را داشتند ۱.۸% بود. یعنی درآمد ۱۰% جمعیت که پردرآمد ها بودند بیش از ۲۰ برابر درآمد ۱۰% جمعیت کم درآمد کشور بود.
  • می بایست فقر کاهش یابد. نرخ فقر ملی از ۴۵.۵% جمعیت به ۴۳.۶% کاهش یافت اما رقم مطلق افراد فقیر که در سال ۲۰۱۲ معادل ۵۳.۳ میلیون نفر بود در سال ۲۰۱۶ به ۵۳.۴ میلیون نفر رسید.
  • سرمایه گذاری دولتی در شرکت نفت مکزیک که در سال ۲۰۱۲ معادل ۲% تولید ناخالص داخلی بود، در سال ۲۰۱۷ به ۰.۹، تولید ناخالص داخلی کاهش یافت.
  • درآمد دولت از نفت به شدت کاهش یافت: از ۱۳۸۶ میلیارد پسو در سال ۲۰۱۲ به ۸۲۷ پسو در سال
  • دستاورد مثبت در این مدت کاهش نرخ کم کاری یا بیکاری پنهان بوده است: این نرخ از ۸.۴% در سال ۲۰۱۳ به ۶.۸% در سه ماهۀ نخست ۲۰۱۸ کاهش یافت.
  • کاهش هزینه های دولتی از ۲۴.۸% تولید ناخالص دولتی در ۲۰۱۴ به ۲۰.۱% برای ۲۰۱۷ (پیش بینی). این امر باعث کاهش سرمایه گذاری های دولتی در امور عمرانی (زیرساخت ها)، آموزشی، تحقیق و توسعه و غیره گردیده است.
  • نتیجۀ کلی مقالۀ «چگونگی اجرای پیمان برای مکزیکو پس از ۵ سال» این است که وعده های پیشرفت اقتصادی و اجتماعی نیتو و احزاب طرفدار او طی پنج سال مورد بررسی، به عمل در نیامده اند.

مرکز پژوهش های اقتصادی و سیاسی CEPR  چنین نتیجه می گیرد: «لیبرالیزاسیون شدید بازارهای مالی مکزیک این کشور را در مقابل آثار منفی و تکان های اقتصادی جهان و بویژه ایالات متحده – که مقصد ۸۰% صادرات مکزیک است- آسیب پذیر کرده است. مکزیک زمانی یکی از سریع ترین رشدهای کشورهای در حال توسعه را داشت و طی سال های ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ درآمد سرانه تقریبا دو برابر شد. پس از آن وارد افت شدید و طولانی گردید و هیچوقت به نرخ رشد و توسعۀ قبلی خود باز نگشت. این مقاله با استدلال می گوید که گزینه های سیاسی مهم مسئول این شکست درازمدت بوده اند. فدرال رزرو برای چهارمین بار نرخ بهره را امسال بالا برده و در سال ۲۰۱۹ هم بالا خواهد برد. افزایش نرخ بهره در ایالات متحده اگر باعث منحرف کردن جریان سرمایه شود می تواند تأثیر شدیدی بر اقتصاد مکزیک داشته باشد و این امر در بحران ۱۹۹۵ -۱۹۹۴ پسو مشاهده شد. در آن هنگام تولید ناخالص داخلی مکزیک ۹.۵% به خاطر افزایش چرخۀ نرخ بهره  فدرال رزرو، کاهش یافت.

همچنین با نگاهی به وضع مزدها و تحول آن در مکزیک یکی از جنبه های مهم سرمایه داری این کشور را مشاهده خواهیم کرد. برای روشن تر شدن موضوع مزد ساعتی کارگران صنعتی (ساخت) پرتغال، برزیل، مکزیک تایلند، کلمبیا و چین را به دلار در سال های ۲۰۰۵ و ۲۰۱۶ در جدول زیر می آوریم:

 

کشور

پرتغال

برزیل

مکزیک

تایلند

کلمبیا

چین

مزد ساعتی ۲۰۰۵

۶.۳

۲.۹

۲.۲

۱.۴

۱.۴

۱.۲

مزدساعتی ۲۰۱۶

۴.۵

۲.۷

۲.۱

۲

۱.۷

۳.۶

دیده می شود که مزد حداقل ساعتی کارگران ساخت در مکزیک بین سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۶ به طور مطلق پائین آمده در حالی که در چین در همین مدت مزد کارگران ساخت سه برابر شده است (که البته به معنی نبودن استثمار یا پائین بودن نرخ استثمار در چین نیست!). ارقام فوق نشان می دهند که در برزیل، مکزیک و پرتغال سرمایه داران روش استثمار مطلق ارزش اضافی (کاهش مطلق مزد) را به کار بسته اند.

  انتخابات ۲۰۱۸ و شرایط آن: محور انتخابات اخیر، مسألۀ فساد و رشوه خواری بود. ۱۶ تن از مقامات سابق ریاست «پنا نیتو» به دادگاه و پشت میله های زندان کشیده شدند. فساد در مکزیک نه تنها ورزشی عمومی بلکه به فعالیتی اقتصادی بدل شده است. به گزارش بانک جهانی  در ۲۰۱۵ سهم این بخش اقتصادی ۹%- یعنی بیشتر از صنعت گردشگری در تولید نا خالص ملی بود. رهبران سابق بعد از کناره گیری از قدرت از مزایای این روابط استفاده می کنند. به طور مثال « فیلیپ کالدرون» رئیس جمهور پیشین ۲۰۰۶-۲۰۱۲ که در زمان ریاستش امتیازاتی به شرکت اسپانیائی «ایبر درولا»- متخصص صدور گاز – داده بود ، بلافاصله بعد از کناره گیری از قدرت به عضویت هیأت مدیرۀ این شرکت درآمد. در انتصابات مقامات اداری و حکومتی در ایالات، رشوه خواری سکۀ رایج است و نمایندگان مجلس با تأیید این انتصابات، وابستگی خود را به این سیستم نشان می دهند. رشوه خواری در سطوح پائین اداری رقمی بین ۱۴ تا ۳۳ در صد درآمد های خانوارها را بر طبق میزان آن می رباید. شرکت ها و مؤسسات خصوصی برای گرفتن قرار دادی دولتی، مجبور به دادن رشوه هستند و این قعالیتهای اقتصادی را برای انها مشکل می سازد. «آملو» با نوشتن کتابی با عنوان «مافیائی که مکزیک را قبضه کرده» به قهرمان مبارزه با این فساد شناخته شده و شاید همین نقش او کمک زیادی به انتخابش کرده است. سیستم انتخابات در مکزیک علاوه بر تقلب، به کارشکنی و تهدید و حتی قتل رقبا و مخالفان همراه بوده است. در ۱۹۹۴ «موریتا » رقیب انتخاباتی سالیناس در درون حزب به قتل رسید تا راه برای او باز شود.

ابرادُر در ۲۱ مارس ۲۰۱۸ در یک برنامۀ تلویزیونی، مردم مکزیک را به انتخابی تاریخی فرا خواند. او گفت «برای تغییر اوضاع  تنها دو راه وجود دارد، جنگ مسلحانه و راه انتخابات- به نظرم امکان تغییر اوضاع در مکزیک به صورت مسالمت آمیز وجود دارد … » بحران داخلی مکزیک نه تنها توده های مردم را به میدان مخالفت با کل رژیم کشانده بلکه بورژوازی حاکم را نیز دچار چند دستگی کرده است. برای اولین بار احزاب راست سنتی به صورتی پراکنده به میدان مبارزه آمدند. امری که به  پیروزی «آملو» کمک زیادی کرد. بخشی از کادرهای –PRI- که از  نامزدی – مید-   « Mead» از سوی رئیس جمهور برای انتخابات جدید که فاقد اعتبار لازم و متهم به فساد بود – از این حزب جدا شده به  جنبش «مورنا» پیوستند. با سقوط مقبولیت نمایندگان سیستم، به قول ماتئو کرور(همان مقاله) آملو «دارای مشروعیتی است که نخبگان مکزیکی سخت طالب آنند.» حتی والری سوارز- معاون یکی از سازمانهای کارفرمائی در ماه مارس گذشته اعلام کرد: «این حقیقتی است که وجود رئیس جمهور نمونه ای که می خواهد فساد ناپذیر جلوه کند، برای انجام تغییرات در دنیای سیاست ما و بخش خصوصی که به آن چسبیده، ایده آل است.»- (Elsol de Mexico)- شعار «عشق و صلح» او همان روشی را تداعی می کند که« لولا دا سیلوا» رئیس جمهور سابق برزیل و دوست آملو برای جلب نخبگان برزیلی در ۲۰۰۲ به کار برد.

گام های محافطه کارانۀ «آملو» از جمله اتحاد با جنبش- pes- جنبشی مذهبی و مخالف سقط جنین و وعده و وعیدش برای بهبود شرایط زندگی مردم، وعلامت های زیادی که ابرادُربه صاحبکاران و سرمایه داران داخلی داد، رأی زیادی از طرفداران سیستم را به سمت او کشاند. تایمز مالی در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۸ ابراز داشت: «آقای ابرادُر آن قدرها هم که برخی تصور می کنند خطری نخواهد داشت.»

یکی از رهبران حزب مورنا اطمینان داد که «هرچه قدر عجیب به نظر آید بازهم «مورنا» بهترین انتخاب برای سرمایه داران است. در پایان دادن به اجحاف و رشوه گیری- بالانبردن مالیاتها- حفظ تعادل در اقتصاد کلان- ایجاد مناطق آزاد با سهولت های مالیاتی برای جذب سرمایه گذاری های خصوصی-…

خودابرادُردر کنفرانس سالیانۀ بانک داران اطمینان داد که هیچ گونه توقیف اموال و مصادره و ملی کردنی در کار نخواهد بود. فسادی نخواهد بود و مشکلی پیش نخوهد آمد.

در مکزیک بیش از ۵۶% زمین ها متعلق به ۱% مالکان است و ابرادر برنامه ای برای رفع این نابرابری یا حتی تعدیل آن ارائه نکرده است. در مورد بانک ها نیز ابرادر گفته است: «ما از بانک ها پشتیبانی خواهیم کرد و دارائی آنها را مصادره نخواهیم کرد… مصادره یا ملی کردنی در کار نخواهد بود.»

در جناح چپ مکزیک نیز مخالفت هائی با آملو می شود. آنها جنبش مورنا را جنبش راست گرا در لباس چپ می خوانند و برنامه ها و روش های او را با توجه به قدرت انحصارات و کارتل ها- نظامیان و به ویژه شبه نظامیان و آماده باش سرویس هاس نظامی و اطلاعاتی همسایۀ شمالی و منافع سرشار سرمایه داران آمریکا در مکزیک، ناکارا می دانند. مگر نه اینست که تجربۀ  شکست برزیل و آرژانتین و حتی ونزوئلا  با روشها و برنامه ای مشابه جلوی جشم ماست.

خیلی ها به این امید دارند که طرفداران آملو و توده هائی که به او امید بسته اند، خیابان را رها نکرده و فشار از پائین را ادامه دهند. ولی آیا رهبران مورنا ظرفیت پاسخگوئی به این نیاز را دارند؟!

رابطه مکزیک با آمریکا  و پیچیدگی های آن:

اولین بار زیر حکومت دیاز- ِDiaz- (1876-1880) به بهانۀ مدرنیزاسیون کشور، صادرات مواد معدنی و کشاورزی به آمریکا آغاز شد. در طی تجربه های بعدی صادرات بر مواد کارخانه ای استوار گردید و به ویژه در طی حکومت سالیناس –( ۱۹۹۴-۱۹۸۸) مدلی اقتصادی برپایۀ صادرات با کمک بانک جهانی- صندوق بین المللی پول و بانک توسعۀ بین آمریکائی شکل گرفت که مکیلادورا-   –    Maquiladora نام دارد. واحدهای صنعتی مونتاژمعاف از مالیات متکی برنیروی کار ارزان مکزیکی عمدتاً برای صادرات در طول مرزهای بین آمریکا و مکزیک که از سال های ۶۰ آغاز شده و در دهه های آخر قرن شدت گرفت. در سال ۲۰۰۰ ، نزدیک به ۴۰۰۰ تا از این واحدها در این مناطق آزاد بوجود آمده بود. با ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار کارگر – ۸۰ درصد صادرات کارخانه ای و نزدیک به ۹۰ درصد کل صادرات با احتساب نفت و کشاورزی و … به سمت آمریکا سرازیر می شد. با شروع بحران ها و به ویژه از سال ۲۰۰۸ نزدیک به ۱۲.۵ درصد این کارخانه ها بسته شد و نزدیک به یک سوم نیروی کار اخراج شده و۴۰ درصد سرمایه گذاری ها کم شد. این مسأله یک اقتصاد وابسته به آمریکا و هدایت شده توسط آن را با سیاست سرکوب و اختناق و فساد مالی عمومی در مکزیک  سامان داد که به مدت چندین دهه تا به امروز ادامه دارد. تناقض این سیستم در اینست که رشد سرمایه گذاری ها و صادرات به ثروتمند شدن کشور نینجامیده است. ۴۲ درصد ارزش صادرات از واردات قطعات یدکی است که از آمریکا وارد می شود. این سیستم نتوانسته به رشد تکنولوژی و سرمایه گذاری های ثابت و تربیت کادرهای مناسب برای تداوم بخشیدن به یک رشد اقتصادی متوازن منجر شود که مکزیک برای خروج از یوغ آمریکا به آن احتیاج دارد. سران و نخبگان مکزیک برای پر کردن جیب خویش راهی جز به حراج گذاشتن مزدها و محیط زیست و مالیات ها نیافته اند. در واقع دو بخش اقتصادی صادرات فعال رقابتی و بازار داخلی به هم کمک نرسانده اند. مکزیک با وارد شدن در «GATT»- در ۱۹۸۶ و بعداً «نفتا» و «OMC» که به جای «GATT» نشست، دست و پای خود را بسته و در اختیار این سازمان های ابزار دست سرمایه داری جهانی قرار داد.

یک ویژگی اقتصاد مکزیک که در رشد ناکافی اقتصاد آن کشور و رشد ناچیز بارآوری کار در آنجا خود را نشان می دهد پائین بودن سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه است. میزان کل سرمایه گذاری مکزیک در این زمینه ۰.۵% تولید ناخالص داخلی در سال است در حالی که در چین ۲% تولید ناخالص داخلی برای تحقیق و توسعه صرف می شود و در کرۀ جنوبی این نسبت ۴.۲۳% و در ژاپن ۳.۱% است.

فضای اقتصاد داخلی در تنگناهای ضعف سرمایه گذاری و استثمار شدید – فساد و دزدی ورقابت نابرابر، فقر و فاقه کارگران و زحمتکشان و دهقانان و مهاجرتهای میلیونی را دامن زد. قرارداد «نفتا» به کشاورزان آمریکائی اجازه داد که با استفاده از یارانه های دولتی، تولیدات ارزان خود را از جمله لوبیا سبز- برنج- ذرت و … که قوت غالب مردم و محصولات اصلی تولیدی توسط دهقانان مکزیکی است، روانۀ بازار مکزیک کنند. امری که به ورشکستگی و بدهکاری میلیون ها کشاورز مکزیکی  و پاشیده شدن شیرازۀ واحدهای تولیدی کوچک و متوسط  که در سال های  ۴۰-۳۰ رشد یافته بودند، منجر شد. بین سال های ۲۰۰۰تا ۲۰۰۵- سالانه ۴۰۰ هزار تن از کشاورزان و کارگران که روستاها را خالی کرده و روانۀ شهرها می شدند، راهی جز مهاجرت به آمریکا نمی یافتند. در ۲۰۰۹، ۱۲ میلیون مهاجر مکزیکی در آمریکا بسر می بردند. این سیستم با ورود چین به «OMC» و دسترسی اش به بازارهای آمریکا ،دچار لرزش هائی گردید. در ۲۰۱۲- «PRI» بعد از ۱۲ سال، دوباره به قدرت رسید و این بار خصوصی سازی ها و آزاد سازی بازار نیروی کار آهنگی شدید تر یافت. به ویژه خصوصی سازی شرکت ملی نفت- PEMEX- و صنایع انرژی که برای مکزیکی ها اهمیت زیادی دارد. با افت قیمت نفت و پائین آمدن صادرات آن، اقتصاد مکزیک دچار حالت انقباضی و خفگی گردید. مثل همیشه، سرمایه داران مکزیکی می خواهند بار بحرانهای خود را به سر کارگران و زحمتکشان بیندازند. سطح پائین حقوقها- سطح دستمزدها بین ۵ تا ۷ در صد از چین پائین تر است – فقر بالارونده، وزن بالای اقتصاد موازی، ضعف سیستم اعتبارات محلی، تقاضای داخلی را دچار  آنچنان ضعفی کرده است که استفاده از شرایط کنونی برای خروج از تنگناهای وابستگی به آمریکا شانس زیادی ندارد.

ترامپ و مکزیک

با آمدن ترامپ از ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷ تعرض های او به مکزیکی ها آغاز شد. با اعلام و اتخاذ سیاست هایی علیه مکزیک، این کشور با یک سونامی روبرو گردید. ترامپ با اعلام اینکه قرارداد «نفتا» مثل «برجام» بدترین قرارداد امضاء شده توسط آمریکاست، به هراس حاکمان مکزیک دامن زد.

برقراری مالیات ۳۵ در صدی به واردات اتومبیل و ۲۰ در صدی به سایر واردات از مکزیک، ضربۀ بزرگی به اقتصاد مکزیک است که ۲۸ در صد تولید ناخالص ملی اش از این صادرات فراهم می شود. اهم اقدامات او علیه مکزیک به قرار زیر است:

کشیدن دیوار در مرزهای بین مکزیک و آمریکا با هزینۀ مکزیک

فسخ یا تجدید قرارداد نفتا که در ۱۹۹۴ منعقد شده است

دستور توقف سرمایه گذاری آمریکائی ها در مکزیک

قول اخراج ۳ میلیون مهاجر و کارکن مکزیکی از آمریکا

او در ژانویۀ ۲۰۱۵ بالحنی تحقیر آمیز و نژادپرستانه، خطاب به مکزیکی ها گفت: «مکزیکی ها مردمانی مثل ما نیستند، مکزیک آدم های مسأله دار برای ما می فرستد. آنها با خود مواد مخدر، بزهکاری و تجاوز می آورند.»

وزیر تجارت ترامپ، میلیاردر ویلبر راس  Vilber Rossمی گوید: ایالات متحده جنگی نابرابر را در طی ده ها سال تحمل میکند، که حاصل آن موازنۀ منفی در تجارت خارجی است. در ۲۰۱۶ آمریکا با کسری ۵۰۰  میلیارد دلاری روبرو بوده که ۱۲ در صد آن به مکزیک مربوط است. از این رو بازنویسی پیمان «نفتا» در دستور کار قرار گرفت. ترامپ دستور تغییر مکان جغرافیائی مؤسسات آمریکائی مستقر در مکزیک را داده است و انتطار دارد که با این امر  تغییر موازنه تجارت خارجی و بازسازی صنایع داخلی را تأمین خواهد کرد.

سیاست های دیکته شد توسط کاخ سفید، نه تنها مؤسسات آمریکائی بلکه کمپانی های کشورهای دیگررا نیز مجبور به تغییر سیاست هایشان در مکزیک کرده است. کمپانی هائی چون سامسونگ، فورد، کرایسلر… بسیاری از پروژه های توسعه را در مکزیک رها کرده اند. بسیاری از پروژه هائی که انحصارات مکزیکی در آنها شریکند. برای اولین بار نخبگان مکزیکی متوجه شدند که برای وابستگی به آمریکا، آنها هم باید مثل تودۀ مردم، تاوان بدهند.  

روابط نابرابری که ترامپ و دار ودسته اش، از آن می نالند، در حقیقت نه در موازنۀ منفی تجارت با مکزیک، بلکه در درجۀ غارت و استثماری است که کارگران و زحمتکشان و دهقانان این کشور از  این بابت متحمل می شوند. سطح دستمزدها، مثلاً در صنایع مونتاژ اتومبیل در مکزیک با در نظر گرفتن برابری بارآوری، یک دهم آمریکاست. بعد از قرارداد «نفتا»، اقتصاد مکزیک به جز بخش مواد نفتی، مورد هجوم سرمایه گذاران خارجی واقع شد. امری که به نظر سردمداران مکزیکی امری

مثبت تلقی می شد.

تحقیر هزاران هزار مردمی که از مصیبت فقر و خشونت و بیکاری گریخته تا با تن دادن به استثماری شدید در آمریکا، اندکی آرام بگیرند، خشم همۀ مکزیکی ها را به ضد سیاست های آمریکا دامن زد و انتخابات آن را به چپ کشاند.

حرکت کاروانی مرکب از صدها مهاجر از کشورهای آمریکای لاتین در ماه نوامبر، به ویژه هندوراس، گواتمالا والسالوادور در حالی است که ترامپ هشدار داده است که حرکت این کاروان مهاجران باید متوقف شود و تهدید کرده است، برای مقابله با آنها از نیروی نظامی استفاده خواهد کرد وی همچنین از قطع کمک های منطقه ای، بستن مرز آمریکا با مکزیک و دیوار کشی بلندتر در مقابله با ورود مهاجران خبر داده است. در حالی ترامپ بار دیگر کشورهای آمریکای لاتین را به قطع کمک های منطقه ای تهدید کرده است که فقر و شرایط وخیم اقتصادی از جمله مهمترین دلایل مهاجرت بسیاری از شهروندان این کشورها به مکزیک و آمریکاست.

 

 ابرادُربا اعلام همبستگی با همۀ پناهندگان مکزیکی در آمریکا و اینکه «ما تحت الحمایۀ آمریکا نیستیم» از این وضعیت به خوبی استفاده کرد. او با۵۴ درصد آرا به حکومت ۷۷ سالۀ حزب انقلابی نهادی RPI خاتمه داد. پیروزی ائتلاف «با هم تاریخ را خواهیم ساخت» که حول نامزدی «آملو» جمع شده اند، اکثریت را در فرمانداری و حکومت مکزیکو سیتی و اکثر ایالت ها به دست آورده است (مکزیک جمهوری فدرال است). حمایت اکثر رسانه های بزرگ بورژوازی چون «تلویزا» و «تلویزیون آزتک» از او نشان می دهد که طبقۀ حاکم مکزیک در مقابل بحران عمیق کشور دست به انتخابی جدید زده است. شعار «اتحاد ملی» ابرادُر برآن است که وانمود کند که برنامۀ سیاسی- اقتصادی اعلام شدۀ او “فرا طبقاتی” است.

ابرادر به مردم آمریکا خاطر نشان ساخت که آنها نیز قربانیان یک سیاست عوامفریبانه رهبرانشان هستند که می کوشند با بزرگ کردن مشکلات حضور مهاجران، آنها را از درک علل واقعی بحرانی که از ۲۰۰۸  گریبانشان را گرفته، منحرف کنند. در واقع دولت آمریکا «بین ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳- مبلغ ۱۶۰۰۰میلیارد دلار برای نجات مؤسسات مالی، از حساب مردم، پول به حساب آنها واریز کرده است.» ( el-pais – ۲۶ فوریه ۲۰۱۳)  دولت با کاستن هزینه های عمومی بخشی از این حاتم بخشی ها را جبران کرده و مبلغ ۱۷۰۰۰ میلیارد دلار وام بالا آورده است. در حالیکه  بین سال های ۲۰۰۵-۲۰۱۲ –۱۴۲۸۷۶۸۷ نفر به خاطر نپرداختن وام های مسکن از منازلشان اخراج شده اند.

لوپز ابرادر به رغم انتقادهائی که از سیاست ترامپ، بویژه به هنگام مبارزات انتخاباتی اش، به عمل آورد اکنون که به قدرت دست یافته خواهان همکاری با ایالات متحده بویژه در زمینه های اقتصادی و مسایل مربوط به مهاجرت (چه مهاجران مکزیکی به آمریکا و چه مهاجران آمریکای مرکزی و جنوبی که از طریق مکزیک خواهان رفتن به ایالات متحده هستند)، قاچاق مواد مخدر، جنایت سازمان یافته و غیره است. ابرادر خواهان سرمایه گذاری وسیع خارجی (از جمله و بویژه سرمایه گذاری ایالات متحده) در مکزیک است و برای این کار در نظر دارد پروژه های بزرگی در زمینۀ احداث زیرساخت ها، کاهش مالیات ها، کاهش بهای انرژی و دیگر مشوق های سرمایه گذاری خارجی انجام دهد. او همچنین خواستار مذاکره با آمریکا و کانادا در زمینۀ تقویت توافق تجارت آزاد آمریکای شمالی (نفتا) است. ابرادر برای خارج کردن مکزیک از بحران به دنبال ایجاد تغییری معنی دار در ساختار اقتصادی – اجتماعی مکزیک نیست بلکه همان ساختار موجود را از طریق مبارزه با فساد (که از نظر او دشمن اصلی است) و افزایش نسبی دخالت دولت در اقتصاد  می خواهد اصلاح کند. در رابطه با آمریکا نیز خواهان افزایش سرمایه گذاری ایالات متحده در مکزیک است که در سال های اخیر روند کاهشی داشته است. طبق داده های ادارۀ تحلیل اقتصادی BEA آمریکا میانگین سرمایه گذاری سالانۀ ایالات متحده در فاصلۀ سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ برابر ۷۹۴۹ میلیون دلار بوده که در فاصلۀ سال های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۷ این میانگین به ۶۶۸۸ میلیون دلار کاهش یافته است. ابرادر و مشاورانش همچنین مخالفتی با عضویت در نفتا ندارند و خواهان ادامه و حتی گسترش فعالیت آن هستند. برای تفصیل بیشتر در مورد سیاست ابرادر نسبت به ایالات متحده  به پیوست ۳ : نامۀ ۱۲ ژوئیۀ ۲۰۱۸ لوپز ابرادر به دونالد ترامپ رجوع کنید.

 سهم مکزیکی های ساکن آمریکا حدود ۸ درصد از تولید ناخالص آمریکا است و این شامل درآمد کارگران کارخانه ها، کشاورزان، معلمان، پزشکان و مؤسسات صنعتی و تجاری است. مکزیکی های ساکن آمریکا به طور متوسط سالیانه حدود ۲۴ میلیارد دلار برای کمک به خانواده هایشان به مکزیک می فرستند.

جدول زیر کل مبالغ ارسالی مکزیکی های ساکن آمریکا به مکزیک در سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۷ را نشان می دهد (ارقام به میلیارد دلار):

سال

۲۰۱۰

۲۰۱۱

۲۰۱۲

۲۰۱۳

۲۰۱۴

۲۰۱۵

۲۰۱۶

۲۰۱۷

مبلغ ارسالی

۲۱

۲۳

۲۲

۲۱

۲۴

۲۵

۲۷

۲۸.۸

منبع: «روابط اقتصادی مکزیک – ایالات متحده: گرایش ها، داوها و پیامدها»، سرویس پژوهشی کنگره آمریکا، مارس ۲۰۱۸

افزایش مهاجرت از مکزیک نتیجۀ یک سری سیاست های نئولیبرال حکومت های پی درپی مکزیک است که موجب فرار نیروی کار از این کشور به سمت ایالات متحدۀ آمریکا شده است. البته در سال های اخیر سرعت این مهاجرت کاهش یافته است.

انتخاب های نئولیبرالی که در این مدت توسط دولت های – میگوئل دلا مادرید- کارلوس سالیناس- ارنستو زدیلو- ویسنت فاکس- فیلیپه کالدرون و انریک پنیا نیتو از احزاب راست حزب انقلابی نهادی و حزب اقدام ملی اتخاذ شده است ، باعث ویرانی سیستم حمایت دولتی (اجیدو- Ejido-1) بازمانده از انقلاب ۱۹۱۷ مکزیک گردید. موج اول خصوصی سازی های  سال های ۹۰ بعد از پیمان «نفتا» به ویژه در دوران سالیناس، اغلب مؤسسات دولتی مانند شرکت مخابرات (telmex) ، شرکت هواپیمائی مکزیک (Aviacia)، کارخانه ذوب فلزات، اتوبان ها، فرودگاه ها- معادن و اغلب مؤسسات مالی را دربر گرفت.  حراج اموال ملی، به پیدائی مشتی میلیاردر و میلیونر جدید منجر گردیده است. به طوری که در لیست میلیاردرهای مجلۀ Forbes—  ۲۳ میلیاردر جدید افزوده شد. کارلوس اسلیم Carlos Slim یکی از ثروتمند ترین مردان جهان (با بیش از ۷۰ میلیارد دلار دارائی) که در مکزیک، انحصار مخابرات و تلویریون مکزیک را داراست و سهم عمدۀ بازار الکترونیک را کنترل می کند نمونه ای بارز ازاین الیگارشی می باشد.

 سی سال سکون اقتصادی، خشونت پلیسی و کارتل های مواد مخدر، فساد اداری و مالی وسیع که توسط سازمان جهانی شفاف سازی افشا گردیده (این سازمان مکزیک را از این نظر در ردیف ۱۲۳ در بین ۱۷۶ کشور قرار داده است.) تخریب زیست محیطی و درهم شکستن سیستم آموزشی همگانی و تأمین اجتماعی، خصوصی سازی شرکتهای دولتی، عقب نشینی دائم مزدها در برابر افزایش سبد هزینه های زندگی و فقر و فاقه و بیکاری میلیونی نیز از نتایج مستقیم این سیاست ها است که همراه کشته و ناپدید شدن ۲۰۰.۰۰۰ نفر، حاصلی جز افرایش اعتراضات وسیع کارگری – دهقانی و بومیان نداشت. نا امیدی میلیون ها مکزیکی به تغییر اوضاع و خطریک شورش همگانی – به عنوان نمونه  در «آیوزیناپا»- ayozinapa- که به ناپدید شدن ۴۳ دانشجوی مدرسۀ تربیت معلم در سپتامبر ۲۰۱۴- منجر گردید. – و بن بست حاکمیت، راه حل «ابرادر» را بعد از ۲۰ سال مقاومت  به این بورژوازی تحمیل کرده است.

۱-( اجیدو- -Ejido مهمترین اقدام انقلاب ۱۹۱۰ و قانون اساسی ۱۹۱۷ با رهبران دهقانی چون زاپاتا و پانچو ویلا، مصادرۀ زمینهای بزرگ اربابی و توزیع آن بین دهقانان بدون زمین بود که به ایجاد سیستمی حمایتی و جمعی بنام «اجیدو» منجر شد. در مقابل ناکارائی ها و بوروکراتیزه شدنی که در طول زمان این سیستم دچارش شده بود و عدم اصلاحات اساسی برای بهبود آن، قدرت حاکم لیبرال با ریاست کارلوس سالیناس در ۱۹۹۲ با کمک انحصارات همسایۀ شمالی. با لغو قرارداد بین المللی بر روی قهوه و عقد قرارداد «نفتا» به خصوصی کردن و نابودی آن همت گماشت. حاصل آن سرازیر شدن تولیدات کشاورزی یارانه ای و ارزان قیمت آمریکائی به بازارهای مکزیک بود و ورشکستگی دهقانان مکزیکی که قادر به رقابت با تولید کنندگان شمالی خود نبودند.)

.

تظاهرات سپتامبر ۲۰۱۶ در مکزیکو به مناسبت دومین سالگرد ناپدید شدن ۴۳ دانشجوی مدرسۀ عالی تربیت معلم در ایالت «گِرِرو» guerrero با شعار« آنها را زنده گرفتید، باید زنده به ما باز گردانید» مستقیماً این عمل را «جنایتی دولتی » نام نهادند.

این بار نیزابرادُربا طرح «وفاق اجتماعی» و اینکه دولت بیان نمایندگی «شهروندی» است. و برنامه او « فراطبقاتی» است. درحقیقت با نفی تضاد طبقاتی، این طور وانمود می کند که منافع استثمار شوندگان و استثمار کنندگان را می توان در یک جا حل کرد. اما در جای دیگر با تضمین هائی که به انحصارات و بورژوازی در تأمین آزادی کسب و کار و احترام به پیمان های موجود کارگری می دهد، دست خودش را رو می نماید. کارلوس سالیناس و لوپز ابرادُر هر دو توافق دارند که زمان، زمان «آشتی ملی» است.

بررسی خود را با توضیحی کوتاه دربارۀ خصوصی سازی منابع و بهره برداری نفت و مسألۀ آموزش و پرورش و پیوستی دربارۀ جنبش زاپاتیستی ادامه می دهیم.

خصوصی کردن نفت و انرژی

۲۰ دسامبر ۲۰۱۳ بعد از سی سال سیاست لیبرالی، آخرین میخ بر تابوت اقتصاد آن زده شد.در طی دو هفته با جمع و جور کردن آرای کافی برای تغییر قانون اساسی، مؤسسۀ ملی نفت که از ۱۹۳۸ توسط لازارو کاردناس ملی شده بود، اجازه یافت که به بخش خصوصی واگذار شود. نفت مکزیک از طریق قانون اساسی ۱۹۱۷- به طور مطلق در انحصار دولت قرار داشت. واگذاری استخراج، پالایش و فروش هرگونه فرآوردۀ نفتی به بخش خصوصی ممنوع بود. اصلاح قانون اساسی، دست رئیس جمهور را بدون رجوع به پارلمان، برای واگذاری میدانهای نفتی و استخراج و پالایش و فروش به مؤسسات علاقمند باز می گذازد. نه تنها توسعۀ میدانهای نفتی هیدرولیک بلکه استخراج نفت و گاز از طریق شکستن صخره ها-FRACKING- با تمام نتایج فاجعه بارش برای محیط زیست- در تمام مناطق مکزیک، در دستور شرکتهای بزرگ نفتی قرار گرفت. واشنگتن پست بلافاصله این اقدام را تبریک گفت. دو دهه خصوصی سازی که عمدۀ آن توسط کارلوس سالیناس -۱۹۹۴-۱۹۸۸- استاد راهنمای رئیس جمهور پنا نیتو Peña Nieto- انجام شده، به فربه شدن تعداد انگشت شماری از خانواده هائی منجر شده که امروز یک الیگارشی فاسد و درنده خو را تشکیل داده اند که تمام جنبه های اقتصادی و سیاسی را در کنترل خود گرفته اند. مردم مکزیک در اکثریت تامشان با خصوصی کردن نفت مخالف هستند. جنبۀ دیگر این تصمیمات، اثرات مالی آن بر بودجۀ دولتی است که یک سوم آن از منابع نفتی  تأمین می شود. آیا دولت با جایگزین کردن مالیات بر روی کمپانی هائی چون اکسون- موبیل- شل و یا شورول … این کمبودها را جبران می کند؟ می توان شک بزرگی به آن داشت. چرا که بلافاصله رئیس جمهور پنا نیتو – با فرمانی، مالیات هائی را که بر یکسری از مؤسسات بسته شده بود، لغو کرد.

مکزیک و مسأله آموزش وپرورش

دولت در ادامۀ سیاست های لیبرالی، با بستن مدارس تربیت معلم و کاهش کادرهای آموزشی، سیستمی را جایگزین این کمبودها نموده که عبارت از آموزش از طریق تلویزیون و اینترنت است. بکارگیری این سیستم به ویژه در روستاها و شهرهای دور افتاده و حومه های شهرهای بزرگ با مشکلات زیادی همراه است چرا که فاقد ساختارهای لازم چون برق و اینترنت مطمئن هستند و از کمبود کادرهای آموزش داده رنج می برند. گاه پیش می آید که یک نفر در مقابل ۴۰-۳۰ شاگرد در یک کالج روستائی به تنهائی باید همۀ مراحل را از سال ۱ تا۴ و همۀ سوژه ها را با شاگردانی رها شده در مقابل تلویزیونی که یک روی دو کار می کند اداره نماید. تازه  باید تبلیغات بازرگانی و سیاسی رژیم را هم تحمل کرد. روشن است که با این سیستم سطح آموزش بطور وسیعی پائین آمده و علاوه بر شاگردان، معلم ها نیز با سیستم ارزیابی بازندۀ اصلی هستند. یکی از شعارهای انقلاب ۱۹۱۰، آموزش مجانی و با کیفیت برای همه بود. بیش از صد سال گذشته و هنوز مکزیک فاقد یک سیستم باکیفیت، مجانی و قابل اعتماد برای همه است.

در یک کالج سنتی ۸ معلم برای دروس مختلف تقسیم می شوند اما در کالج ایترنتی یک معلم باید به کمک  تلویزیون و اینترنت و سیستم مرکزی کار ۸ نفر را انجام دهد. امروزه ۲۰ درصد کالج ها یعنی حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر از کالج الکترونی استفاده می کنند. این سیستم فاصله بین مناطق فقیر و غنی را عمیق تر ساخته است. دولت با کم کردن بودجۀ آموزش به وخیم تر شدن این اوضاع دامن زده است. بین ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۸ بودجۀ آموزش و پرورش از ۵.۳ درصد به ۵ درصد تولید نا خالص ملی رسیده در حالیکه در همین دوره بودجۀ پلیس ۶ برابر شده است. برطبق داده های« OCDE» بودجۀ  متوسط سرانه آموزش و پرورش برای شاگردان ابتدائی در کشورهای عضو ۶۷۴۱ دلار و برای کالج و متوسطه ۷۵۹۵ دلار است. در حالیکه این مبالغ در مکزیک ۲۱۱۱ و ۱۸۱۴ دلار است. در بسیاری از مدارس این خانواده ها هستند که با پرداخت پول با انواع بهانه ها جور این کمبودها را می کشند تا بچه هایشان بتوانند به تحصیل ادامه دهند. (وضعیتی که در بسیاری از مدارس ایران هم در حال پیاده شدن است.)  توسعۀ مدارس خصوصی و کمک ها و تخفیف های مالیاتی به مدارس خصوصی کاتولیکی (درخواست قدیمی کلیسای کاتولیک) این فاصله را بازهم عمیقتر کرده است.

به گفتۀ هفته نامۀ «اکونومیست» ۸ نوامبر ۲۰۱۳- مکزیک در لیست ۶۵ کشوری است که در سال ۲۰۱۴- احتمال شورش توده ای در آن داده می شود. احتمالی که هنوز هم خواب از سر رهبران این کشور می رباید. انقلاب ۱۹۱۰مکزیک سال ها سرمشق همۀ کشورهای آمریکای لاتین بوده و هنوز هم چشم بسیاری به جنبش های دهقانی – کارگری و بومی آن دوخته شده است.

چندین میلیون نفری از لایه هائ مردم که به پای صندوقهای رأی رفته اند و به ابرادُررأی داده اند، گزینۀ دیگری برای انتخاب نداشتند. بسیاری از آنها برای اولین بار به پای صندوقهای رأی می رفتند. این مسأله تمایل مردم را به تغییر نشان می دهد. مردم از وضع موجود خسته شده اند و این وطیفۀ چپ وافعی است که به کارگران و زحمتکشان بگوید که راه حل مسألۀ آنها ابرادُر نیست. راه حل در تثبیت بورژواری نیست بلکه در عدم تثبیت اوست. شرایط موجود حکم می کند که نیروهای کمونیست و سوسیالیست طرفدار تغییر انقلابی که تعدادشان هم در مکزیک کم نیست، دست در دست هم با طرح مطالبات کارگران و مردم زحمتکش، دولت ابرادُررا در مقابل مسؤلیتها و قولهایش برای بهبود وضع مردم، قرار دهند و حدود قدرت و اختیارات او را به مردم نشان دهند تا زمینه برای مطرح شدن و پذیرش آلترناتیو انقلابی فراهم شود.

برای تکمیل بحث خود، در یادداشت کوتاه زیر برخوردی به برخی نظرات آلن وود دربارۀ ابرادور و مقایسه او با لولا و همگنان اروپائی اش می پردازیم.

 دیدگاه های آلن وود خوش بینانه است. او مانند دیگر تروتسکیست ها هر جنبشی را مستقیما جنبشی علیه سرمایه داری ارزیابی می کند. هرچند ظاهرا به لوپز ابرادُر توهم ندارد اما خود جنبش را بیشتر آن چیزی تصویر می کند که خود می خواهد و نه آن چیزی که هست و از این رو به نقش و ماهیت واقعی ابرادر نمی پردازد – دست کم در گفته هائی که از او نقل کردیم – و صرفا به عنوان کسی که نمی تواند جنبش انقلابی را رهبری کند تصویر شده اما اینکه او چه می خواهد و چه می تواند بکند و ماهیت آنچه می تواند بکند چیست را نمی گوید. ابرادر و متحدان او می خواهند بدون به زیر سؤال بردن اصل نظام سرمایه داری یک رشته اصلاحات سیاسی و اقتصادی (از نوع کینزی و دولت رفاه و مهارکردن نئولیبرالیسم) انجام دهند و راه خروج از بحران را در این می بینند. ابرادر و جنبش او یکی از آلترناتیوهای بورژوائی مکزیک در شرایط کنونی است. تنها به گفتن اینکه رفرمیست است نباید اکتفا کرد. در مکزیک برخی نیروهای سیاسی همان ادامۀ سیاست های قبلی یعنی نئولیبرالیسم را تجویز می کنند (مانند حزب انقلابی نهادی و حزب اقدام ملی و غیره) و برخی گسست از نئولیبرالیسم (و نه از سرمایه داری به طور کلی) را راه حل می دانند. ابرادر از این دستۀ دوم است، مانند «حزب کار» کوربین در انگلستان، «پودموس» در اسپانیا، «حزب کار» لولا در برزیل، «سیریزا» در یونان و «فرانسۀ سرکش» (La France insoumise) ژان لوک ملانشون در فرانسه و غیره. اینها از نظر برنامه ای مانند احزاب سوسیال دموکرات و سوسیالیست ۴۰ یا ۵۰ سال پیش هستند و نه احزاب سوسیال دموکرات کنونی که غالبا سیاست نئولیبرالی اتخاذ کرده اند. در مورد ملانشون سوسیال دموکراسی قدیمی با نوعی مبارزه با هژمونی آمریکا همراه است. این مبارزه با هژمونی آمریکا – بویژه در آمریکای لاتین – در دیگاه ملانشون آن قدر برجسته است که باعث می شود در توضیح روندهای سیاسی در آمریکای لاتین – مثلا انتخابات اخیر در برزیل – عامل تعیین کننده را یا سیاست آمریکا و یا سیاست «اجتماعی» و یا «ملی» مقابله با آمریکا و نئولیبرالیسم بداند. او به نقش طبقات اجتماعی و مبارزات آنها در تعیین تحولات اجتماعی کم بها می دهد. او اندکی پیش از انتخابات ماه ژوئیۀ ۲۰۱۸ مکزیک نوشت: «این بار هواداران آملو تا آنجا که می توانند برای نظارت بر صندوق های آرا متشکل می شوند. اگر آنها بتوانند نقشه هائی را که به ضدشان طراحی شده خنثی کنند و در انتخابات برنده شوند، تغییر قابل ملاحظه ای برای مکزیک و کل آمریکای لاتین رخ خواهد داد. برای نخستین باریک کشور هم مرز ایاالت متحده توسط اردوی ما رهبری خواهد شد. این امر علامت نیرومند برای همۀ کسانی خواهد بود که در تمام قاره با ما در یک جبهه هستند: نبرد ما شکست نخورده است و ما می توانیم به الیگارشی و میهن جهانی آن ایالات متحده شکست هائی وارد کنیم.» منبع:  https://melenchon.fr/2018/02/26/le-mexique-a-lhorizon/

رویدادهای اخیر برزیل و انتخابات آن کشور مسأله ابرادر را روشن تر می کند. مکزیک و برزیل از نظر اقتصادی به هم شبیه اند. در هر دو سرمایه داری هاری حاکم است و در هر دو زمینداران بسیار بزرگی هستند که همراه با سرمایه داران کارگران کشاورزی و دیگر کارگران را استثمار می کنند، در هر دو نقش سرمایۀ خارجی و بازار جهانی بسیار مهم اند، در هر دو کشور فساد وسیع و عمیقی در دستگاه های اداری و بخش عمومی و خصوصی وجود دارد، در هر دو کشور شبکه های جنایت سازمان یافته بخش وسیعی از اقتصاد را در دست دارند و بر تصمیمات سیاسی اثر می گذارند، در هر دو کشور سیاست اقتصادی حاکم سرمایه داری نئولیبرال است. در برزیل در زمان لولا – بویژه در دورۀ اول زمامداری او – اصلاحاتی در جهت ایجاد اشتغال، بهبود وضع کارگران و تا حدی دهقانان و حقوق سیاسی مردم به عمل آمد اما به خاطر نبود رادیکالیسم و سیاست ضد سرمایه داری و عدم مقابله جدی با فساد و آغشته شدن حزب کار لولا در فساد و باندبازی و غیره، و در نتیجه وخامت وضعیت زندگی مردم،  توده های مردم از حزب کار کناره گرفتند ضمن اینکه در این مدت سرمایه داران و زمینداران برزیل و سران نظامی و وابستگانشان نه تنها چاق و چله شدند بلکه احزاب و دار و دسته های خود را تقویت کردند و سلاح های ایذئولوژیک خود را صیقل زدند و از حمایت احزاب بورژوازی و دولت های امپریالیستی برخوردار بودند. سیاست های ابرادر تا حدی شبیه سیاست های لولا در آغاز روی کار آمدن اوست و اگر حزب ابرادُر مانند حزب کار لولا عمل کند و مهم تر از آن اگر کارگران و دهقانان و دانشجویان و جوانان مکزیک جنبش را به پیش نبرند و احزاب و دسته های بورژوازی را به عقب نزنند و مبارزه به ضد سرمایه داران و زمینداران را به صورت رادیکال تداوم و ارتقا نبخشند، دو باره بورژوازی بزرگ خصوصی و احزاب و دار و دسته های آنها در مکزیک نیز مانند برزیل قدرت سیاسی رسمی را قبضه خواهند کرد. در این صورت مکزیک نیز در سال های آینده «بولسوناروی» خود را خواهد داشت! اما این امری محتوم نیست و همه چیز به مبارزۀ طبقاتی و آگاهی سیاسی و انقلابی کارگران و زحمتکشان بستگی خواهد داشت.

 

پیوست ها:

۱- ارتش زاپاتیستی آزادیبخش ملی و مواضع آنها در آستانۀ انتخابات ۲۰۰۶

(مقالۀ منتشر شده در اندیشه و پیکار با استفاده از لوموند ۴ ماه  مه ۲۰۰۶و سایت narconews.co)

۱۲ سال از شروع شورش بومیان مایا در چیاپاس مکزیک در اول ژانویه ۱۹۹۴ و پایه گذاری ارتش زاپاتیستی آزادیبخش ملی می گذرد. در این مدت، این جنبش مراحل چندی را پشت سر گذارده است. از تعرض مسلحانه و جنگ پارتیزانی با نیروهای نظامی و انتظامی مکزیک و تصرف شهر “سن کریستوبال” گرفته تا بستن قرارداد صلح ۱۹۹۶ معروف به قراردادهای “سن آندرسن” که در آن حکومت مکزیک وعده های زیادی برای تحقق خواست های بومیان داد. در سال ۲۰۰۰ در آستانۀ انتخابات ریاست جمهوری و پایان حکومت ۷۰ سالۀ “حزب انقلاب نهادی” زاپاتیست ها با سازماندهی یک راهپیمایی طولانی به سمت مکزیکوسیتی و مطالبۀ اجرای  “قرارداد سن آندرسن”  گامی جدید در تعرض سیاسی خویش برداشتند. با پاسخ ردی که پارلمان به خواست های آنها داد، زاپاتیست ها به مناطق خویش باز گشته و دورۀ جدیدی را آغاز کردند که در آن با ادامۀ مصادرۀ زمین های بزرگ و تقسیم آن بین دهقانان و ایجاد مجتمع های خودمختار و بخشداری های دموکراتیک و ادارۀ این بخشداری ها توسط خود مردم با انتخابات دوره ای، عملاً دولت خودمختاری را در مناطق تحت کنترل خویش به وجود آورده اند که در اصطلاح به آن “دولت خوب” می گویند، در تقابل با “دولت های بد” حاکمان مکزیک و حامیان امپریالیست آنها. زاپاتیست ها در این مرحله از فعالیت خویش، با حمله به نولیبرالیسم و جهانی شدن سرمایه داری و ارتباط وسیع با آنچه خودشان “جامعۀ مدنی جهانی” مینامند محبوبیت وسیعی بین روشنفکران و جنبش های چپ جدید و مخالفان نولیبرالیسم و جهانی شدن به دست آوردند و الهام بخش فوروم اجتماعی جهانی و اعتراض های سیاتل جنوا، کبِک سیتی و غیره گردیدند. اما  محدود ماندن مبارزۀ زاپاتیست ها در حوزۀ بومیان مکزیکی و محاصرۀ آن توسط ارتش دولتی و جدایی شان از سایر جنبش های شهری کارگری و دموکراتیک مکزیک، به نوعی در سال های اخیر به دور شدن آنها از بطن مبارزات عمومی مکزیک و ایزوله شدن آنها منجر گردیده است. شاید به همین دلیل و نیز به علت اینکه مطالبات آنان از سوی دولت بی پاسخ مانده است، آنها استراتژی جدیدشان را طرح کرده اند، که در واقع، پاسخی ست به پویایی مبارزه و دیالکتیک آن.

در ژوئن ۲۰۰۵ ، با اعلام “آماده باش سرخ”، زاپاتیست ها برای مشورت و نظرخواهی روی طرح جدید، همۀ نیروی خود را به داخل مراکز و جنگل های منطقۀ نفوذ خویش فراخواندند و اعلام کردند که می خواهند برای قبولاندن خواست های خود به دولت مکزیک دست به تعرض جدید سیاسی بزنند و ائتلافی وسیع با همۀ جنبش های چپ سیاسی به وجود آورند. در “ششمین بیانیه از جنگل لاکندونا” و گردهم آیی” کارزاری دیگر”  در ژانویۀ ۲۰۰۶ در شهر سن کریستوبال، مارکوس اعلام کرد :

“جنبش زاپاتیستی باید خود را چپ و ضد سرمایه داری تعریف کند نه سانتریست، نه نیمه سانتریست، نه راست میانه، نه چپ منطقی و قانونی … بلکه چپ”. در این بیانیه اعلام گردید که در مبارزۀ بومیان، گام برداشتن به پیش تنها در صورتی امکان پذیر است که انسان بومی با کارگر، دهقان، دانشجو، معلم، کارمند، به عبارت دیگر با کارگران شهر و روستا متحد گردد”.  آنچه ما در مکزیک می خواهیم انجام دهیم این است که با افراد و سازمان های واقعاً چپ به یک توافق دست یابیم. زیرا فکر می کنیم که در چپ سیاسی ست که ایدۀ مقاومت دربرابر جهانی شدن نولیبرالی وجود دارد. هدف این است که کشوری بسازیم که در آن برای همگان عدالت، دموکراسی و آزادی وجود داشته باشد”.

نمایندگان زاپاتیست ها به مدت ۶ ماه با همۀ مخاطرات در سراسر مکزیک، با بومیان ،کارگران، دهقانان و بقیۀ نیروهای مردمی نشست خواهند داشت. هدف از این بیانیه ها و برنامۀ ” کارزاری دیگر”  توافق با همۀ نیروهای چپ است که دست رد بر سینۀ انتخابات رسمی می زنند .همآهنگ کردن مبارزات پراکنده و دست یافتن به برنامه و نیز طرحی برای پیاده کردن آن، مضمون کوشش مشترکی ست که “برنامۀ سراسری مبارزه”  نام گرفته است.

از اواخر آوریل تا ۵ شنبه ۴ مه، کاروان زاپاتیست ها پایتخت بزرگ مکزیک را درنوردید تا با دانشگاهیان، کارمندان، کارگران معادن، کارگران شیشه گری و کارگران لاستیک ساز، روسپیان (کارگران جنسی) و کارگرانی که به بیگاری کشیده می شوند، کارگران صنعتی و پیشه وران و صنعتگران خرد که فروشگاه های بزرگ زنجیره ای آنها را به ورشکستگی کشانده و نیز تمام آنهایی که از جنوب شرقی مکزیک، از “تی جوانا”  و سایر ولایات و شهرها به پایتخت آمده اند ملاقات نمایند گردهمایی مهمی در میدان تلاتلولکو به این منظور پیش بینی شده بود. این مکان نمادین، صحنۀ نبرد دانشجویان و کارگران در دوم اکتبر ۱۹۶۸ با ارتش دولت “گوستاو دیاز” بوده که در آن بیش از ۴۰۰ نفر کشته و صدها نفر زخمی گردیدند بی آنکه مرتکبین این جنایت ها مورد مؤاخذه و مجازات قرار گیرند. در مکزیکوسیتی در روز شنبه ۲۹ آوریل، معاون فرمانده مارکوس به عنوان یک دادستان و مدافع حقوق اجتماعی، در متنی که در واقع، یک “ادعانامه” است، از کارگران و رهبران آنها خواست که ریزه خواری سفرۀ سرمایه داران را که رهبران رفرمیست به آنان وعده می دهند فراموش کرده و با ترک این سفره، دور نوینی را آغاز نمایند. در سالن مرکزی سندیکای “یونی رویال”، مارکوس در مقابل بیش از هزار نفر سخنرانی کرد و به سخنان بیش از ۱۰۰ نفر از آنان تک تک گوش فرا داد. در پیاده روها بروشورهای سیاسی و تی شرت ارتش آزادیبخش ملی زاپاتیستی می فروختند و پلاکاردهایی با شعار “رأی  ندهید، مبارزه کنید و خود را سازمان دهید” به چشم می خورد.

آنها در این باره که چگونه جنبش کارگری را از پایین به سوی نیرویی ضد سرمایه داری متوجه کنند به بحث می پرداختند. در این باره سخنگوی زاپاتیست ها می گفت: “گرچه مبارزه با بازار و کسب حقوق و دستمزد منصفانه اساسی ست، اما این کافی نیست.  ما از شما در این میتینگ با کمال احترام می خواهیم که برای جنگ در راه نابودی سرمایه داری و بازستانی آنچه متعلق به خودمان است با ما همراه شوید. این حرفی توخالی نیست که رهبری جنبش آزادیبخش ملی زاپاتیست ها بیان کرده است. ما از زمان شورش ۱۹۹۴ در عمل، در سرزمین مان به این اقدام دست زده ایم و زمین های اربابان را که مصادره شده به مالکیت جمعی آنهایی که روی آنها کارمی کنند درآورده ایم.  بومیان شورشی اربابان و مباشران آنها را نه تنها از زمین هایشان، بلکه ازهمۀعرصه های زندگی روزانه شان بیرون رانده اند. بومیان طی ۱۲ سال، بدون دریافت پشیزی ازدولت، سیستم آموزشی و بهداشتی خودشان را سازمان داده اند. آنها این عمل را تحت نظارت حکومتهای محلی خودشان، فارغ از مداخلۀ احزاب سیاسی یا کارمندان مزدور به انجام رسانده اند، امری که ۱۲ سال پیش غیر ممکن می نمود و هنوز هم از نظر مطبوعات تجاری غیرممکن می نماید و بدین دلیل از آن هیچ صحبتی نمی شود”.

خوزه لویی روجاس، دبیر کل سندیکای پارچه بافان “کِرِتورو”  که کارخانه اش از ۹ آوریل در اعتصاب به سر می برد می گوید “نه، من نمی روم رأی بدهم”.  او همانند دیگر سخنرانان که طی ۸ ساعت پی در پی پشت تریبون رفتند به ناچیز بودن حقوق کارگران، به خودداری اربابان از پرداخت سهم بیمه های اجتماعی و نیز به سرکوب خشن دولتی اعتراض کرد و عملکرد سندیکاهای خودفروخته را که مانع برپایی سندیکاهای مستقل هستند افشا نمود. یکی از کارگران قدیمی “یونی رویال” با گلویی فشرده تعریف می کرد که چگونه ۵ مرد مسلح به یکی از اجتماعات آنها حمله کردند. وی نومید از آنکه کار ثابتی نیافته و ناگزیر است با قرارداد موقت ۲۸ روزه کار نماید می گفت: “می خواستم شانس خود را برای مهاجرت به آمریکا امتحان کنم ولی موفق نشدم از مرز عبور کنم”. کارگران کارخانه های انتقالی دم مرزی (ماکیلادورا) از فشار مستمر بر روی زنان کارگر صحبت می کردند و اینکه کارفرمایان، آنها را از آبستن شدن منع می کنند. مارکوس در حالی که به پیپ خود پک می زد و یادداشت بر می داشت به سخن آنها گوش می داد و هنگامی که با آنان صحبت می کرد همان واژگان ساده ای را به کار می برد که در گفتگو با بومیان چیاپاس و بومیان کوهستانهای “گِرِرو” و دشت های یوکاتان استفاده می کند. مارکوس در مقام دادستان پایینی ها “ادعانامه”ای علیه سرمایه داری و رژیم های آن صادرکرد. در سرزمین مکزیک، جایی که مردم شاهد جنایات سازمان یافته و اجرای فساد انگیز قوانین هستند، جایی که میلیاردرها هرآنچه بخواهند، هر وقت که بخواهند، از هرکس که باشد حتی بینواترین افراد، بی هیچ هراسی از کیفر به دست می آورند. هیچ توهمی نسبت به آنچه “سیستم عدالت” یا “حکومت قانون “نامیده می شود و درست را غلط جلوه می دهد وجود ندارد. او در مقابل هیأت منصفه و قضاتی که همان کارگران شهری بودند از “ادعانامه اش دفاع کرد” و برای سیستم سرمایه داری “تقاضای مرگ ” کرد .سپس حکمی مبتنی بر “سلب مالکیت شخصی بر ابزار تولید” صادر گردید، درست همان طور که بومیان و دهقانان چیاپاس در مقابل زمین های مالکان بزرگ انجام داده بودند. او در ادامه می گوید: “جنبش کارزاری دیگر که زاپاتیست ها اعلام کرده اند وقتی با جنبش کارگران وحدت یابد واقعاً ضد سرمایه داری خواهد بود”.مارکوس تا آخر ماه ژوئن، سفر خود را در بین ویرانه هایی که نئولیبرالیسم برجا گذاشته ادامه خواهد داد و بذر امید و خشم و شورش را در آنها خواهد کاشت. باری، دستی که جنبش زاپاتیستی برای اتحاد با جنبش چپ و کارگری مکزیک دراز کرده اگر پاسخ مثبت بگیرد و از آن به خوبی استقبال شود می تواند در شرایط مطلوب کنونی در آمریکای لاتین به نقطه عطفی برای جنبش انقلابی چپ مکزیک تبدیل شود. چنانکه برنامه و ائتلاف نوین اگر به نتیجه برسد گریزگاهی ست از یک سو برای خروج زاپاتیست ها از انزوا و محدودیت منطقه ای و سیاسی و مشارکتشان در ایجاد بدیل قدرت، و از سوی دیگر حیثیت و پشتیبانی بین المللی زاپاتیست ها و تجربۀ عظیم آنها در بسیج و سازماندهی توده ای و ادارۀ امور، می تواند برای جنبش چپ و کارگری مکزیک کمک بزرگی باشد در جهت گسست از سبک کارهای سکتاریستی و حرکت به سمت ایجاد یک آلترناتیو انقلابی…

«از نوشتن این مقالۀ پیوست، ۱۲ سال می گذرد. ما در بالا دیدیم که خواسته ها ی مندرج در بیانیه های «کارزاری دیگر» هنوز تحقق نیافته است. زاپاتیستها تا حدودی به مناطق خویش عقب نشسته اند ولی قدرت خود را از دست نداده اند. نیروهای انقلابی در مکزیک به رغم عقب نشینی هائی که بر بورژوازی نئولیبرال تحمیل کردند،  فرصتهائی را از دست داده اند و ما شاهد پیروزی ابرادور هستیم که توانست با استفاده از این فرصتها، بیشتر نیروهای رفرمیست «چپ» را به گرد یک پلاتفرم جمع نماید.»

۱یادداشت های پیوست ۱

۱-  برای اطلاع از متن کامل این بیانیه رجوع شود به:

http://www.peykarandeesh.org/ezlnFarsi/6-Declaracion-1.html

۲- لوموند دیپلوماتیک در شمارۀ ژوئن ۲۰۰۶ به پاره ای از این نهادهای “مدافع حقوق بشر” و “مدافع دموکراسی و آزادی ” اشاره کرده که در اینجا می آوریم:

National Democratic Institute به ریاست مادلن آلبرایت، وزیر خارجه اسبق آمریکا 

Freedom House به ریاست جیمز ولسی، رئیس سابق سیا

American Enterprise Institute  به ریاست جرالد فورد، رئیس جمهوری اسبق آمریکا

Open Society Institute به ریاست جرج سورس میلیاردر آمریکایی

 

۴- درست قبل از بازی های المپیک ۱۹۶۸ در مکزیکو، ارتش تظاهرات دانشجویان را در میدان سه فرهنگ در مکزیکو به خون کشید و حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر کشته شدند.

۵- دولت ونزوئلا اعلام کرده است که حکومت “انتخاب شده” ی کالدرون را به رسمیت نمی شناسد.

۶- مقالۀ خورخه مارتین: میثاق دموکراتیک ملی ابرادر را به عنوان رئیس جمهوری مکزیک برگزید www.lariposte.com   

پیوست ۲:  احزاب و سازمان های سیاسی کنونی مکزیک

الف) احزاب رسمی

جنبش بازسازی ملیMORENA   حزب لوپز ابرادر، ناسیونالیست چپ

حزب اقدام ملی PAN  راست (سانتر)

حزب انقلابی نهادی PRI راست (سانتر)

حزب انقلاب دموکرتنیک PRD شبیه احزاب سوسیال دموکرات رسمی عضو بین الملل سوسیالیست

حزب کار PT حزب توده ای – کارگری پارلمانتاریست

حزب محیط زیست PVEM  متحد حزب نهادی انقلابی

جنبش شهروندان MC سوسیال دموکرات

ائتلاف نوین PANAL  حزب نزدیک به اتحادیۀ معلمان

حزب رویاروئی اجتماعی PES  محافظه کار مذهبی

پیوست ۳: بخش های اصلی نامۀ مورخ ۱۲ ژوئیه ۲۰۱۸ لوپز ابرادر به دونالد ترامپ

…. من در درجۀ اول به شما پیشنهاد می کنم تا در جهت پیشرفت حوزه های بنیادینی که ماهیت روابط دوجانبۀ ما را تشکیل می دهند یعنی تجارت، مهاجرت، توسعه و امنیت تلاشی به عمل آورید. البته حوزه های بسیار مهم دیگری وجود دارند اما فکر می کنم که یافتن مسیر مشترکی در چهار موضوع فوق بتواند موجب پیشرفت در دیگر روابط دوجانبه گردد. مکزیک محل استقرار بیشترین آمریکائیان در خارج و آمریکا محل استقرار بیشترین مکزیکی ها در خارج است. من فکر می کنم که تفاهمی که در این نامه پیشنهاد می کنم باید ما را به رفتار شایسته  و محترمانه بین این دو جماعت رهنمون شود.

در زمنیۀ تجارت، فکر می کنم که تلاش برای به انجام رساندن مذاکرات مربوط به توافق تجارت آزاد آمریکای شمالی – نفتا- NAFTA – اهمیت دارد. به نظر من تداوم عدم اطمینان می تواند باعث فروکش کردن سرمایه گذاری در میان مدت و دراز مدت در مکزیک شود که آشکارا مانع رشد اقتصادی در مکزیک و تحقق استراتژی من در زمینۀ ایجاد اشتغال و بهبود زندگی مردم خواهد گردید. در این زمینه پیشنهاد می کنم مذاکرات با شرکت نمایندگانی از مکزیک، کانادا و ایالات متحده از سر گرفته شود.

در زمنۀ مهاجرت هدف اصلی دولت من این خواهد بود که مکزیکی ها به خاطر فقر و خشونت مهاجرت نکنند. ما مهاجرت را به امری اختیاری و نه ضروری تبدیل خواهیم کرد. ما خواهیم کوشید که تضمین کنیم مردم کار و رفاه را در موطن خود، با خانواده شان با سنت ها و فرهنگ خودشان پیدا کنند. برای این کار حکومت آیندۀ مکزیک بالاترین تلاشی را که تاکنون در مکزیک صورت گرفته به عمل در خواهد آورد.

پروژۀ ملی نوینی که ما به عمل در خواهیم آورد متضمن طرد فساد، از میان بردن معافیت از مجازات، عمل ریاضت کشانه و تخصیص همه چیز برای تأمین مالی و توسعۀ کشور خواهد بود. از اول دسامبر امسال [تاریخ انتقال رسمی قدرت به لوپز ابرادر] ، ما سرمایه گذاری عمومی [دولتی] بیشتری خواهیم داشت که همچون بذری برای تشویق سرمایه گذاری خصوصی و تخصیص قابل توجه منابع برای تولید، ایجاد اشتغال، فعال کردن مجدد بخش های انرژی و کشاورزی، آموزش و سلامت و نیز تأمین توسعۀ منطقه ای از جنوب تا شمال [مکزیک] به کار خواهد رفت، همراه با اجرای پروژه هائی به منظور نگاه داشتن اهالی در روستاهای خود، گسترش فرصت ها برای اشتغال و رفاه. مثلا ما در جنوب شرقی کشور یک میلیون هکتار درخت برای میوه و الوار خواهیم کاشت، هم به منظور بازیافت زیست محیطی و هم ایجاد صدها هزار شغل. گردشگری در کارائیب و مناطق باستان شناسی فرهنگ اُلمکا و مایا و پیش برده خواهد شد زیرا ما خط آهنی برای قطارهای سریع خواهیم ساخت که از کانکوم – تولوم – کالاکمول – پالنک عبور خواهد کرد. یک کریدور [دالان، راهرو] تجاری در نوار تهوانته پک نیز ایجاد خواهد شد. این شامل پروژه بهره برداری از موقعیت استراتژیک این نوار از سرزمین ملی برای پیوستن اقیانوس آرام به اقیانوس اطلس است که موجب تسهیل حمل و نقل کالا بین کشورهای آسیائی و ساحل شرقی ایالات متحده می گردد. طول این کریدور ۳۰۰ مایل [حدود ۵۰۰ کیلومتر] خواهد بود که در آن خط آهن برای حمل کانتینرها ساخته خواهد شد. جادۀ موجود توسعه خواهد یافت و بندرهای سالینا، کروز، کواتزاکولاکوس بازسازی خواهند شد، از نفت، گاز، آب، باد و الکتریسیتۀ منطقه بهره برداری خواهد گردید و کارخانه های صنعتی برای مونتاژ اجزا و ساخت هواپیما ایجاد خواهد گردید. تمام این نوار به یک منطقۀ بازرگانی آزاد تبدیل خواهد شد. البته این پروژه بی آنکه به حاکمیت ما لطمه ای وارد کند به اجرا درخواهد آمد و با شرکت بخش عمومی، خصوصی و اجتماعی انجام خواهد شد. در این مورد، مانند هر پروژۀ دیگر، تأثیرات زیست محیطی ملحوظ خواهد شد و حقوق روستانشینان و زمینداران پایمال نخواهد گردید، به عکس، اینها به حساب خواهند آمد، مورد مشورت قرار خواهند گرفت و همچون مؤلفه های اساسی در پروژه ادغام خواهند شد. به طور خاص از زمیندارانی که زمینشان بخشی از این کریدور شود دعوت خواهد شد تا به عنوان سهامدار شرکتی که به این منظور تشکیل خواهد شد همکاری کنند. ساختن این تأسیسات و کارخانه هائی که به راه خواهند افتاد شغل های زیادی ایجاد خواهند کرد و این امر مانع از آن خواهد گردید که جوانان منطقه در جستجوی کار به شمال [ایالات متحده] مهاجرت کنند.  به همین طریق ما در طول سه هزار و صد و هشتاد و پنج کیلومتر مرز خود با ایالات متحده ایجاد منطقۀ تجاری آزاد، سرمایه گذاری و توسعۀ فناوری را به پیش خواهیم برد. این آخرین مانع ما برای نگاه داشتن کارگران در سرزمین خود خواهد بود.

 به صورت زمان بندی شده موارد زیر را خاطرنشان می کنم: گمرک مکزیک بیست تا سی کیلومتر از مرز به طرف جنوب یعنی به داخل کشور منتقل خواهد شد؛ در منطقۀ تجارت آزاد مالیات بر درآمد به ۲۰% کاهش خواهد یافت؛ میانگین مالیات بر ارزش افزوده ۸% یعنی نصف میزان کنونی خواهد گردید. به طور خاص در شهرهای مرزی مکزیک نرخ مالیات مانند آمریکا خواهد بود این نرخ در کالیفرنیا ۸.۵%، در آریزونا ۸.۲ %، در نیو مکزیکو۷.۵% و در مرز با تکزاس ۸.۲% است. مالیات های ویژه بر تولید و خدمات(STPS)  کاهش خواهند یافت تا مالیات بر بنزین، گازوئیل و برق با آمریکا یکسان گردد. در آغاز ژانویۀ ۲۰۱۹ مزد حداقل در کل منطقۀ تجارت آزاد به حداقل دوبرابر میزان کنونی افزایش پیدا خواهد کرد. این به خاطر عدالت است و خطر تورم ندارد زیرا همان گونه که گفته شد مالیات ها و بهای انرژی کاهش خواهند یافت طوری که با افزایش مزد و کاهش دیگر قیمت ها، سطح عمومی قیمت ها یکسان خواهد ماند یا حتی کاهش خواهد یافت. در تمام شهرهای منطقۀ تجارت آزاد مرزی طرح توسعۀ شهری جامع اجرا خواهد گردید که شامل تخصیص زمین به مناطق ویژه (land zoning)، تأمین آب آشامیدنی، زهکشی، جاده سازی، خانه سازی، محل های نگاهداری کودکان، واحدهای ورزشی، اماکن فرهنگی، مدارس، بیمارستان ها و دیگر خدمات خواهد بود. ما تغییرات زیادی ایجاد خواهیم کرد. آقای رئیس جمهور… در چنین محیط پیشرفت و رفاه نوینی من اطمینان دارم که ما [مکزیک و ایالات متحده] خواهیم توانست به توافق هائی برای رویاروئی با پدیدۀ مهاجرت و مسألۀ ناامنی مرزی دست یابیم، توافق هائی که متکی بر احترام متقابل، همکاری برای توسعه باشند و اینکه صلح و آرامش میوۀ عدالت اند و همۀ اینها با احترام مطلق به حقوق بشر. همچنین، همان گونه که درمکالمۀ تلفنی مان گفتم، من بر این باورم که مسألۀ مهاجرت باید به شکل تفاهم آمیز حل و فصل شود، از طریق برنامۀ توسعه ای که کشورهای آمریکای مرکزی را دربر گیرد که در آنها میلیون ها تن از اهالی فرصت شغلی ندارند و مجبورند دهکدۀ خود را برای تأمین زندگی و رفع گرسنگی و فقر ترک کنند. 

… دولت من مایل است به منظور ادای سهمی در این تلاش مشترک، به کنگرۀ اتحاد [مکزیک] لایحه و پیشنهاد تخصیص منابع اقتصادی و تجربی ما در این زمینه را ارائه کند. اگر ایالات متحده در این طرح شرکت کند و ما کشورهای آمریکای مرکزی را وارد طرح کنیم و هر کشور به نسبت اندازۀ اقتصاد خود سهمی ادا کند در آن صورت خواهیم توانست منابع قابل توجهی برای توسعۀ منطقه گردآوریم که ۷۵ درصد آن برای تأمین مالی پروژه ها برای ایجاد شغل و مبارزه با فقر و ۲۵ درصد آن برای کنترل و امنیت مرزها به کار خواهد افتاد. بدین طریق، تکرار می کنم، ما به عللی که منشأ پدیدۀ مهاجرت اند خواهیم پرداخت. در همان حال، هر حکومتی، از پاناما تا ریو گرانده، مهاجرت شهروندان خود را غیر ضروری خواهد کرد و مراقب مرزهای خود در مورد عبور کالاها، سلاح، قاچاق مواد مخدر خواهد بود و ما بر این باوریم که این راه انسانی تر و مؤثرتری برای تضمین صلح، آرامش و امنیت برای مردمان ما و دولت های ما خواهد بود.

آقای رئیس جمهور، من منتظر ملاحظات شما در مورد رویکردی هستم که برای دستیابی به تفاهمی دوستانه و احترام متقابل با شما و مردم شما و ملت بزرگی که نمایندگی اش می کنید ارائه نمودم. مکزیک و ایالات متحده دو کشوری هستند که تاریخ مشترک منحصر به فردی از جمله به خاطر وضعیت جغرافیانی ما  داشته اند. لحظات تنش و عدم توافق بین ما وجود داشته اما تفاهم و احترام نیز بوده است. چیزهای خوب زیادی ما را به هم پیوند می دهد. پیوندها را نمی توان گسست: فرهنگ، زبان، سنت ها و بالاتر از همه دوستی و همبستگی بسیار. برای احترام به این پیوندها باید در کنارهم کار کنیم و به یکدیگر یاری رسانیم. از دیدگاه سیاسی دلگرمی من این واقعیت است که ما هردو می دانیم چگونه می توانیم آنچه را می گوئیم متحقق کنیم و هردو با موفقیت توانسته ایم با مخالفت ها رو در رو شویم. ما توانسته ایم رأی دهندگان و شهروندان را در مرکز [توجه] قرار دهیم و نهاد سیاسی را جابجا کنیم. همه چیز برای آغاز مرحله ای جدید در روابط مبتنی بر همکاری و رفاه بین جوامع ما آماده است. شما را به گرمی در آغوش می گیرم.

آندرس مانوئل لوپز

مقالات و سایت های مورد استناد:

  • لوموند مورخ ۴مه ۲۰۰۶و سایت narconews.com
  • یادداشتها و جدول های اقتصادیِ سهراب شباهنگ از آذرخش aazarakhsh.org  
  • lariposte.com
  • solidariteetprogres.org
  • peykarandeesh.org انتشارات اندیشه و پیکا ر              
  • مکزیکی ها می خواهند امیدوار باشند- ترجمۀ مقاله از لوموند دیپلماتیک ژوئن ۲۰۱۸-
  • هفت چیزی که باید در مورد رئیس جمهور جدید مکزیک بدانیم!- لوموند-۲ ژوئیه ۲۰۱۸
  • مکریک- «آملو» سرباز قدیمی چپ در آستانۀ قدرت! لوموند ۲۶ ژوئن ۲۰۱۸
  • بیانیه حزب کمونیست مکزیک در باره انتخاب آندرس مانوئل لوپپز اوبرا به ریاست جمهوری به نقل از: نویدنو  ۱۶/۰۴۳۹۷
  • ما تحت الحمایۀ آمریکا نیستیم! نوشتۀ آندره مانوئل لوپز ابرادر- لوموند دیپلماتیک آوریل ۲۰۱۷
  • گرفتاری مکزیک در دام وابستگی – لوموند دیپلماتیک –آوریل ۲۰۱۷
  • کیش و مات برای چپ مکزیک- لوموند دیپلوماتیک- مارس ۲۰۱۴
  • و اگر مکزیک به چپ گرایش کند؟-ژوئن ۲۰۰۶
  • «مکزیکی ها می خواهند امیدوار باشند- لوموند دیپلماتیک- رنول مبر- ژوئن ۲۰۱۸»

 

www.aazarakhsh.org

azarakhshi@gmail.com

 

 

 

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com