رفتاردرمانیِ‌جدلی یا مناظره‌ای به انگلیسی “Dialectical Behavior Therapy”  نوع خاصی از روان‌درمانیِ شناختی-رفتاری است که بر جنبه‌های رفتاری و اجتماعی درمان تأکید دارد و در اواخر دهه ۱۹۸۰ توسط روانشناس مارشا لینهان (Marsha M. Linehan) طراحی شد. هدف اولیه از این نوع درمان کمک به بیماران دارای اختلال شخصیت مرزی بود اما امروزه از این درمان برای کمک به دیگر مشکلات سلامت روان نیز استفاده می‌شود.

نظریه پشت این درمان این است که برخی افراد مستعد عکس‌العمل شدیدتر و خارج از نُرم نسبت به شرایط خاص عاطفی هستند. به‌ویژه در روابط عاشقانه، خانوادگی و دوستی.

این تئوری می‌گوید: سطوح برانگیختگی عاطفی برخی افراد در موقعیت‌های یادشده می‌تواند به‌مراتب سریع‌تر از افراد معمولی افزایش یابد، درنتیجه این افراد سریع‌تر سطح تحریک عاطفی بالاتری را به دست می‌آورند و زمان زیادی را هم برای بازگشت به سطح عاطفی پیش از برانگیختگی اولیه لازم دارند.

افرادی که گاهی برایشان اختلال شخصیت مرزی تشخیص داده می‌شود تغییرات شدید در خلق‌وخو را تجربه می‌کنند. آن‌ها دنیا را سیاه‌وسفید می‌بینند و به نظر می‌رسد که همیشه از بحرانی به بحران دیگر پرش می‌کنند.

ازآنجایی‌که تعداد کمی از مردم چنین واکنش‌هایی را درک می‌کنند و این افراد هیچ روش دیگری برای مقابله با این قلیانات ناگهانی و شدید احساسی ندارند؛ روش “رفتاردرمانی جدلی یا مناظره‌ای” چهار دسته مهارت بنیادین به آن‌ها یاد می‌دهد تا این افراد بتوانند شدت قلیان احساساتشان را کم کنند و احساسات خود را در حالت تعادل نگه دارند:

۱)   ذهن آگاهی

ذهن آگاهی یک حالت ذهنی با تمرکز آگاهی بر روی لحظه کنونی است درحالی‌که فرد احساس‌ها، افکار و حس‌های جسمی بدن خود را به رسمیت می‌شناسد و می‌پذیرد.

۲)   تحمل پریشانی و اضطراب

در اینجا تمرکز بر روی یادگیری پذیرش درد عاطفی یا پریشانی است زیرا پریشانی و اضطراب بخش طبیعی زندگی است. افراد یاد می‌گیرند که چگونه شرایط را بدون قضاوت و طرفداری کردن بپذیرند و مهارت‌های گذر از بحران‌های زندگی را که در این مرحله به آن‌ها یاد داده می‌شود به کار ببرند.

۳)   اثربخشی بین فردی

به افراد، الگوهای رفتاری پاسخ بین فردی آموزش داده می‌شود که شامل برخی راهبردهای مؤثر برای پرسیدن آنچه فرد نیاز دارد، آموزش “نه” گفتن و چگونگی مقابله با درگیری‌های بین فردی است.

۴)   تنظیم و تعدیل عواطف

تنظیم و تعدیل عواطف توانایی است که افراد مبتلا به برخی اختلالات سلامت روان آن را ندارند. در اینجا به این افراد کمک می‌شود تا با تنظیم احساسات خود به‌طور مداوم احساسات شدید را تجربه نکنند. آن‌ها مهارت‌هایی مانند:

برچسب زدن و شناسایی احساسات؛ شناسایی موانع برای تغییر احساسات؛ افزایش اتفاقات مثبت عاطفی؛ افزایش توجه به احساسات کنونی؛ اجرای تکنیک‌های تحمل پریشانی و اضطراب را یاد می‌گیرند.

مهارت‌هایی که در رفتاردرمانی‌جدلی یاد داده می‌شوند غیرمعمول نیستند. اکثر مردم این مهارت‌ها را در طول زندگی خود می‌آموزند، اما وقتی فرد مبتلا به بیماری روحی می‌شود این مهارت‌ها ممکن است در او ناکامل و ناقص باشند.

#مرکز_مشاوره_رنگین_کمانی را در دیگر شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

پیامک در تلگرام  

کانال تلگرام

اینستاگرام

فیس بوک

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com