ظهور و پیشینۀ شاخه خراسان داعش یا (IS-K)
مترجم: اسدالله جعفری (پژمان)
منبع: مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌الملل
دولت اسلامی خراسان و یا معروف به شاخه خراسان داعش IS-K)) یکی از هسته و پایگاه‌های داعش در آسیای مرکزی است، و این پایگاه سه سال پس از تأسیس آن هنوز هم‌چنان فعال است. دولت اسلامی یا داعش در سال ۲۰۱۵ میلادی گسترش فعالیتهای تروریستی خود را در منطقه‌ی خراسان اعلام کرد که این جغرافیا از نظر تاریخی بخش‌هایی از ایران امروزی، آسیای مرکزی، افغانستان و پاکستان را در بر می‌گیرد. با این‌وجود؛ معنای واژۀ «خراسان» در زبان فارسی از جای که خورشید طلوع می‌کند است. [نولان و شیلوچ]
علی‌رغم تردیدهای اولیه دربارۀ وجود این گروه تروریستی از سوی تحلیل‌گران، مقامات دولتی و غیر دولتی، داعش مسئول نزدیک به ۱۰۰ حمله‌ی خونین علیه غیرنظامیان در افغانستان، پاکستان و هم‌چنین تقریباً مسئول ۲۵۰ حملات مرگ‌بارعلیه نیروهای امنیتی ایالات متحده آمریکا، نیروهای امنیتی افغانستان و پاکستان از ماه جنوری سال ۲۰۱۷ میلادی تا کنون بوده است. اگرچه گروه تروریستی داعش تا هنوز هیچ حملاتی را علیه سرزمین ایالات متحده آمریکا انجام نداده است، اما این گروه تهدیدی پایدار و بزرگی علیه منافع ایالات متحده و متحدانش در آسیای جنوبی و مرکزی محسوب می‌شود. در این برسی کلی در مورد پیشینه، تاریخچه، رهبری و اهداف استراتژیک کنونی شاخه خرسان داعش پرداخته می‌شود.
تشکیلات و ارتباط با هستۀ داعش
در سال ۲۰۱۴ میلادی شخص به نام حافظ سعید خان، با هویت و ملیت پاکستانی به عنوان اولین امیر شاخه خراسان داعش منصوب شد. سعید خان، یک فرمانده اسبق در سازمان تحریک طالبان پاکستانی بود. هنگامی‌که حافظ سعید خان برای اولین بار با البغدادی رهبر کل گروه داعش در اکتبر سال ۲۰۱۴ میلادی بیعت کرد، اعضای برجسته تحریک طالبان پاکستانی از جمله شیخ مقبول سخن‌گوی این گروه و بسیاری از ولسوالان منطقه‌ای آن، حافظ سعید را همراهی می‌کردند. بسیاری از این افراد در اولین اجلاس شورای رهبری شاخه خراسان داعش نیز حضور گرم و پرشوری داشتند.
از این‌رو؛ اعضای اولیه شاخه خراسان داعش شامل گروهی از جنگجویان و ملیشه‌های پاکستانی بودند که در سال ۲۰۱۰ میلادی در ولایت ننگرهار در شرق افغانستان، درست در آن سوی مرزهای مناطق قبایلی تحت ادارۀ فدرال سابق پاکستان و یا FATA)) ظهور کردند. بسیاری از این ملیشه‌ها و ستیزه‌جویان اعضای بیگانه‌ی تحریک طالبان پاکستانی و یک گروه تروریستی دیگر به نام «لشکر اسلام» بودند که به خاطر در امان ماندن جان‌شان از فشارهای نیروهای امنیتی از پاکستان به سوی افغانستان گریخته بودند. در همین‌حال؛ انتصاب حافظ سعید خان به عنوان اولین امیر شاخه خراسان داعش و عبدالرووف خادم، فرمانده سابق طالبان به عنوان معاون وی، با استفاده از شبکه‌های استخدامی مستقر در مناطق افغانستان و پاکستان به گسترش و تسهیلات این گروه بیش‌تر از پیش کمک کرده است.
براساس تحقیقات مرکز مبارزه با تروریسم «ویست پوینت» از سال ۲۰۱۷ میلادی برخی از اعضای لشکر طیبه، جماعت‌الدعوه، شبکه حقانی و جنبش اسلامی ازبکستان یا IMU)) نیز به شاخه خراسان داعش پیوسته‌اند. گروه شاخه خراسان داعش از زمان تأسیس آن در سال ۲۰۱۵ میلادی از طرف هسته رهبری دولت اسلامی یا داعش در عراق و سوریه حمایت شده است. پس از شکست و با از دست دادن قلمروی گروه داعش در سوریه و عراق، جنگجویان این گروه به طور فزاینده‌ای به سوی افغانستان به عنوان پایگاهی برای خلافت جهانی خود روی آورده است.
بنابراین؛ پس از بیعت رسمی شاخه خراسان داعش مبنی بر وفاداری به «امت جهانی دولت اسلامی یا داعش در عراق و سوریه» علناً از طریق بیانیه‌ها و ویدئوهای رسانه‌ای تبریکات و تهنیت خود را برای گسترش تحرکات وحملات این گروه تروریستی در آسیای مرکزی اعلام کردند. برای این منظور، گروه تروریستی داعش برخی منابع مالی و اقتصادی را در ولایت خراسان «شاخه خرسان» خود به میزان چند صد هزار دالر آمریکایی سرمایه‌گذاری کرده است تا این‌که شبکه‌ها و سازماندهی‌های خود را در آسیای مرکزی بهبود بخشد. علاوه‌براین؛ سازمان ملل متحد در گزارش اخیر خود اظهار داشته است که «هسته [داعش] به تسهیل انتقال برخی از عوامل کلیدی خود به افغانستان، از جمله ابوقتیبه رهبر سابق دولت اسلامی یا داعش در ولایت صلاح‌الدین عراق ادامه می‌دهد.
افغانستان هم‌چنان مقصد اصلی جنگجویان تروریست خارجی یا FTF)) در منطقه و هم‌چنین برای جنگجویان فراری و شکست خورده از میدان‌های جنگ در شام سوریه است. قدرت‌ها و توانایی‌های روابط عمومی گروه شاخه خراسان داعش، اعتبار جهانی و منابع پایدار جلب و جذب و استخدام جنگجویان تروریست خارجی را تسهیل می‌کند و آن‌ها را از سایر گروه‌ها و جنبش‌های ستیزه‌جو دور نگه می‌دارد.
رهبری و استراتژی شاخه خراسان داعش
بنابراین؛ حافظ سعید خان امیر و مؤسس شاخه خراسان داعش، در ۲۶ جولای سال ۲۰۱۶ میلادی در یک حمله هوایی نیروهای ایالات متحده آمریکا در ولایت ننگرهار در شرق افغانستان کشته شد. پس از مرگ حافظ سعید خان، شاخه خراسان داعش دارای سه امیر دیگر بود که تمامی آن‌ها نیز توسط ارتش ایالات متحده آمریکا در حملات هوایی هدفمند از بین رفته‌اند: عبدالحسیب در ماه آپریل ۲۰۱۷، ابو سعید در ۱۱ جولای ۲۰۱۷ و اخیراً ابو سعید اورکزی مشهور به (حافظ سعید خان) در ۲۵ آگست سال ۲۰۱۸ میلادی کشته شدند. این فرماندهان و هم‌چنین رهبرانش در سطوح ولسوالی‌ها و ولایت‌های افغانستان و به ویژه قبل از پیوستن آن‌ها به گروه داعش، تجربه‌های معناداری با جنبش‌های شبه نظامیان محلی در افغانستان، پاکستان و ازبکستان را داشتند.
استراتژی فراگیر شاخه خراسان داعش شامل اهداف محلی و جهانی است. در همین‌حال؛ در یک سلسله ویدیویی‌ها و نوارهای تصویری در سال ۲۰۱۵ میلادی دفتر رسانه‌ای گروه شاخه خراسان داعش اعلام کرده بود «در این شکی نیست که خداوند متعال از دیرباز به ما در سرزمینی خراسان دستور جهاد داده است و این از فضل خداوند لایزال بود که ما با هر کافر و عصیان‌گری که وارد سرزمین خراسان شد جنگیدیم. به این مفهوم است که تمامی این جنگ‌ها برای تحقق و اقامۀ قانون شریعت است». هم‌چنان در ادامه چنین آمده است «این را خوب بدانید که خلافت اسلامی محدود به هیچ کشور خاصی نمی‌شود، این مردان جوان با هر کافری که چه در غرب، چه در شرق، چه در جنوب و چه در شمال باشند مبارزه خواهند کرد».
همانند لانۀ رهبری اصلی دولت اسلامی یا داعش در عراق و سوریه، شاخه خراسان داعش نیز به دنبال ایجاد خلافت آغاز شدۀ خود در آسیای جنوبی و مرکزی است که براساس قوانین شریعت ادعا و اداره می‌شود. بنابراین؛ با پیوستن مسلمانان از سراسر منطقه و جهان این قانون شریعت گسترش خواهد یافت. گروهک داعش به مرزهای بین‌المللی اعتناء نمی‌کند و آن‌ها را نادیده می‌گیرد، قلمروی خود را فراتر از دولت‌های ملی مانند افغانستان و پاکستان تصور می‌کند.
علاوه‌براین؛ آرزوهای جهانی گروه داعش شامل «برافراشتن پرچمی به نام العقاب بر فراز بیت‌المقدس و کاخ سفید» است که این آرزوها مساوی با شکست اسرائیل و ایالات متحده آمریکا خواهد بود. ایدئولوژی اصلی شاخه خراسان داعش به دنبال پاک‌سازی قلمروی خود از شر به نام «جنگجویان صلیبی» خارجی بود که «ایدئولوژی مسلمانان و مرتدین» را که شامل سُنی‌ها و هزاره‌های شیعه در اردوی ملی افغانستان [ارتش ملی افغانستان] می‌شوند تبلیغ می‌کنند. در حالی‌که تحقیقات نشان می‌دهد هیچ مدارک «دال و مستدل» بر دست داشتن شاخه خراسان داعش در توطئه علیه سرزمین‌های دولت آمریکا وجود ندارد، اما این گروه تروریستی در بیانیه‌های رسمی رسانه‌ای خود آمریکا را مورد تمسخر و تهدید قرار داده و خواستار حملات بنام «گرگ‌های مستقل» در غرب شده است.
منابع و پیوندها:
https://www.vocativ.com/world/isis-2/isis-khorasan/ https://www.longwarjournal.org/archives/2015/01/islamic_state_appoin.php.
https://www.foreignaffairs.com/articles/afghanistan/2015-06-11/expanding-caliphate ; https://www.treasury.gov/press-center/press-releases/Pages/jl0188.aspx.
https://www.longwarjournal.org/archives/2015/01/video_pakistani_tali_2.php ;
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.